Ο καφές ωφελεί σοβαρά την υγεία, το λένε και οι επιστήμονες

Πρόκειται για μύθο, υποστηρίζει σε άρθρο του στην «Νιου Γιορκ Τάιμς» ο δρ Aaron E. Carroll, καθηγητής Παιδιατρικής στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Ιντιάνα, επικαλούμενος μελέτες που απέτυχαν να δείξουν ότι η κατανάλωση καφέ ή καφεΐνης σχετίζεται με μείωση της οστικής μάζας ή του ύψους ενός ανθρώπου.

Όπως λέει ο δρ Carroll, ο καφές επί δεκαετίες είχε την φήμη ενός ανθυγιεινού ροφήματος, αλλά η ιατρική έρευνα δείχνει ότι ο μαύρος, σκέτος καφές κάνει ακριβώς τα αντίθετα απ’ ό,τι τον κατηγορούν.

Μόλις πέρυσι, η ανασκόπηση 36 μελετών στις οποίες είχαν συμμετάσχει πάνω από 1,27 εκατομμύρια εθελοντές, έδειξαν πως όσοι έπιναν μέτριες ποσότητες καφέ (3-5 φλιτζάνια την ημέρα) είχαν τον χαμηλότερο κίνδυνο καρδιαγγειακών προβλημάτων.

Μερικά χρόνια νωρίτερα, η συνδυασμένη ανάλυση 11 μελετών που διεξήχθησαν σε σχεδόν 480.000 εθελοντές κατέληξε στο συμπέρασμα ότι 2-6 φλιτζάνια καφέ την ημέρα σχετίζονται με μειωμένο κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου, εύρημα που επιβεβαιώθηκε πέρυσι με μία νέα μετανάλυση.

Άλλη πρόσφατη μετανάλυση έδειξε πως η μέτρια κατανάλωση (4 φλιτζάνια την ημέρα) μειώνει τον κίνδυνο καρδιακής ανεπάρκειας. Η κατανάλωση έπρεπε να φτάσει τα 10 φλιτζάνια την ημέρα για να αρχίσει να διαφαίνεται κάποια αρνητική συσχέτιση.

Τα ευρήματα αυτά δεν σημαίνουν πως πρέπει να πίνουμε καφέ για να είμαστε υγιείς. Ωστόσο οι μέτριες ποσότητες του καφέ σχετίζονται με χαμηλότερα ποσοστά από κάθε είδους καρδιαγγειακή πάθηση, σε αντίθεση με ό,τι φοβάται πολύς κόσμος. Ακόμα, δε, και όσοι κάνουν υπερκατανάλωση καφέ, έχουν ελάχιστες αν όχι ανύπαρκτες, παρενέργειες.

«Το θέμα δεν είναι μόνο τα καρδιαγγειακά. Πρέπει να δούμε τι γίνεται με άλλα νοσήματα, όπως ο καρκίνος», γράφει ο δρ Carroll.
Η αλήθεια είναι πως υπάρχουν μεμονωμένες αναφορές για πιθανές θετικές συσχετίσεις, αλλά οι περισσότερες από αυτές εξαφανίζονται μόλις οι μελέτες αξιολογηθούν συνολικά.

Το 2007 λ.χ. μία μετανάλυση έδειξε ότι 2 φλιτζάνια καφέ την ημέρα σχετίζονται με μείωση κατά 40% του κινδύνου για καρκίνο του ήπατος, ενώ στη συνέχεια δύο άλλες μελέτες επιβεβαίωσαν αυτή την προστασία.

Στον καρκίνο του προστάτη και τον καρκίνο του μαστού, οι μελέτες έδειξαν πως δεν υπάρχουν αρνητικές εκβάσεις, ενώ στον καρκίνο του πνεύμονα τα δεδομένα που δείχνουν ότι ίσως αυξάνει τον κίνδυνο αφορούν μόνο τους.

Μία μελέτη, εξάλλου, που κοίταξε όλες τις μορφές καρκίνου αδιακρίτως, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ο καφές μειώνει γενικώς τον κίνδυνο καρκίνου και ότι όσο περισσότερο πίνει κανείς, τόσο πιο προστατευμένος είναι.

Άλλες παθήσεις

Άλλες μελέτες έχουν δείξει ότι βελτιώνει τους δείκτες της ηπατικής λειτουργίας, μπορεί να επιβραδύνει την εξέλιξη της κιρρώσεως του ήπατος, βελτιώνει την ανταπόκριση στην αντιϊική θεραπεία για ηπατίτιδα C και ωφελεί τους ασθενείς με λίπος στο ήπαρ.
Μειώνει επίσης τον κίνδυνο νόσου του Πάρκινσον και εκφύλισης των νοητικών λειτουργιών, ενώ σχετίζεται και με μειωμένο κίνδυνο εκδηλώσεως τύπου 2 διαβήτη.

Δύο μεταναλύσεις, τέλος, που αφορούν συνολικά 37 μελέτες και πάνω από δύο εκατομμύρια ανθρώπους, κατέληξαν στο συμπέρασμα πως η κατανάλωση καφέ σχετίζεται με μειωμένο κίνδυνο θανάτου από κάθε αιτία.

«Όλ’ αυτά δεν σημαίνουν πως θα πάμε στο άλλο άκρο και θα δίνουμε καφέ στα παιδιά ή στις εγκύους, ούτε ότι θα αρχίσουμε να πίνουμε καφέ με τον τόνο. Οι υπερβολές σε οτιδήποτε βλάπτουν», τονίζει ο δρ Carroll. «Απλώς, ήρθε η ώρα να σταματήσουμε να αντιμετωπίζουμε τον καφέ ως κάτι που πρέπει να περιορίσουμε. Όταν είναι σκέτος, μπορεί να αποτελεί τμήμα μιας υγιεινής διατροφής, πιθανώς παρέχοντας περισσότερα οφέλη από οποιοδήποτε άλλο ρόφημα καταναλώνουμε».