Τοξόπλασμα: Πώς επηρεάζει τη συμπεριφορά το παράσιτο που μεταδίδεται από τις γάτες

Η τοξοπλάσμωση είναι συνήθως ήπια ή μη συμπτωματική και μεταδίδεται στον άνθρωπο από τις γάτες.

Μια νέα επιστημονική μελέτη που δημοσιεύεται στην Επιθεώρηση Κλινικής Ψυχιατρικής υποδεικνύει ότι το παράσιτο συνδέεται με τα αιφνίδια ξεσπάσματα θυμού, συγκεκριμένα με την ψυχική διαταραχή που ονομάζεται Διαλείπουσα Εκρηκτική Διαταραχή (Intermittent Explosive Disorder – IED).

Σύμφωνα με τα ευρήματα της μελέτης, στην οποία συμμετείχαν περισσότεροι από 350 ενήλικες, τα ανεξέλεγκτα, εκρηκτικά ξεσπάσματα θυμού, όπως η ιδιαίτερα επιθετική οδήγηση, μπορεί να είναι αποτέλεσμα πρότερης λοίμωξης του εγκεφάλου από το τοξόπλασμα. Οι συμμετέχοντες που εκδήλωναν συμπτώματα ΔΕΔ φάνηκε να έχουν διπλάσιες πιθανότητες να έχουν μολυνθεί στο παρελθόν από το Toxoplasma gondii σε σύγκριση με υγιή άτομα που δεν είχαν λάβει διάγνωση για ψυχική διαταραχή. Παλαιότερες μελέτες έχουν συνδέσει το τοξόπλασμα, το οποίο βρίσκεται συχνά στα περιττώματα της γάτας, με τη σχιζοφρένεια, τη διπολική διαταραχή, την παρορμητική συμπεριφορά και τις αυτοκτονικές συμπεριφορές.

Οι ερευνητές επισημαίνουν πως η μελέτη υποδεικνύει συσχέτιση και όχι σχέση αιτίας-αποτελέσματος ανάμεσα στο τοξόπλασμα και τη Διαλείπουσα Εκρηκτική Διαταραχή. «Δεν θα εκδηλώσουν προβλήματα θυμού όλοι όσοι μολύνονται από το τοξόπλασμα», διευκρινίζει ο επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας, Δρ Εμίλ Κοκάρο, καθηγητής και διευθυντής του Τμήματος Ψυχιατρικής και Συμπεριφορικής Νευροεπιστήμης στο Πανεπιστήμιο του Σικάγο. Ωστόσο, η έκθεση στο παράσιτο φαίνεται να συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο να εκδηλώσει το άτομο επιθετική συμπεριφορά και θα χρειαστούν περαιτέρω έρευνες ώστε να διευκρινιστούν οι μηχανισμοί δράσης του στον εγκέφαλο.

Πιθανές εξηγήσεις για τη σχέση τοξοπλάσμωσης και ΔΕΔ αποτελούν η έντονη φλεγμονώδης αντίδραση και η άμεση επίδραση του παρασίτου στον εγκέφαλο, με πιο πιθανή την πρώτη, σύμφωνα με τον Κοκάρο.

Πώς μεταδίδεται το τοξόπλασμα

Οι γάτες, οικόσιτες και μη, αποτελούν το μόνο γνωστό ξενιστή στον οποίο αναπαράγεται το τοξόπλασμα. Οι γάτες απορρίπτουν τα αβγά του παρασίτου στα περιττώματά τους και ο άνθρωπος μπορεί να μολυνθεί εν αγνοία του εάν τα αβγά εισέλθουν στον οργανισμό του.

Αυτό συνήθως συμβαίνει όταν δεν τηρούνται οι απαραίτητοι κανόνες υγιεινής (π.χ. πλύσιμο χεριών, χρήση γαντιών) κατά τον καθαρισμό της άμμου της οικόσιτης γάτας ή κατά τη διάρκεια εργασιών στον κήπο και την άμεση επαφή με μολυσμένο χώμα. Άλλες πιθανές δίοδοι λοίμωξης είναι το ανεπαρκώς μαγειρεμένο κρέας ή τα ανεπαρκώς πλυμένα λαχανικά, αναφέρει το σχετικό άρθρο του Live Science.

Το τοξόπλασμα θεωρείται ιδιαιτέρως επικίνδυνο για τα μωρά, καθώς έχει συνδεθεί με νευρολογικά προβλήματα ή ακόμη και το θάνατο, εάν η μητέρα έχει μολυνθεί κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, γι’ αυτό και συνιστάται στις εγκύους να είναι ιδιαίτερα προσεκτικές με τις γάτες (π.χ. να αποφεύγουν να καθαρίζουν την άμμο εάν έχουν γάτα στο σπίτι).

Τι είναι η Διαλείπουσα Εκρηκτική Διαταραχή

Σύμφωνα με το Διαγνωστικό και Στατιστικό Εγχειρίδιο Ψυχικών Διαταραχών, η Διαλείπουσα Εκρηκτική Διαταραχή χαρακτηρίζεται από επαναλαμβανόμενα, παρορμητικά και προβληματικά ξεσπάσματα λεκτικής ή σωματικής επιθετικότητας που πυροδοτούνται από δυσανάλογης έντασης και σοβαρότητας ερεθίσματα.