Ξεροψημένα φαγητά: Ποιο σοβαρό κίνδυνο κρύβουν για την υγεία σας

Νέα έκθεση της Υπηρεσίας καταδεικνύει ότι τα επίπεδα μιας καρκινογόνου χημικής ουσίας είναι εξαιρετικά υψηλά στο ξεροψημένο ψωμί, τις ξεροψημένες πατάτες και άλλες τροφές που έχουν μαγειρευτεί περισσότερο απ’ όσο θα έπρεπε.

Η Υπηρεσία, σύμφωνα με το σχετικό δημοσίευμα της βρετανικής Telegraph, μέτρησε τα επίπεδα μιας χημικής ουσίας που ονομάζεται αρκυλαμίδιο (acrylamide) σε δείγματα από ψητές πατάτες, τηγανητές πατάτες και ψωμί που είχαν μαγειρευτεί στο σπίτι. Να σημειωθεί πως το αρκυλαμίδιο αποτελεί διαπιστωμένα καρκινογόνο τοξίνη.

Στις αναλύσεις που έγιναν σε 50 νοικοκυριά, η Υπηρεσία ανακάλυψε ότι κανένας καταναλωτής δεν ήξερε πως παραψήνοντας τις πατάτες στον φούρνο ή στο τηγάνι και το ψωμί στην τοστιέρα ή την φρυγανιέρα, υπήρχε κίνδυνος για την υγεία του.

Ωστόσο, η έκθεση αυτών των τροφίμων σε πολύ υψηλές θερμοκρασίες προκαλεί τη δημιουργία ακρυλαμιδίου. Έτσι, όσο πιο τραγανά γίνονται η πατάτα και το ψωμί, τόσο το χειρότερο.

Το ακρυλαμίδιο είναι μία χημική ουσία που εκ φύσεως παράγεται στα αμυλούχα τρόφιμα κατά το τηγάνισμα, το ψήσιμο και την βιομηχανική επεξεργασία σε θερμοκρασίες άνω των 120 βαθμών Κελσίου. Αντιθέτως, δεν παράγεται κατά το βράσιμο ούτε όταν απουσιάζει η θερμική επεξεργασία.

Η Υπηρεσία διαπίστωσε πως υπάρχει μεγάλη διακύμανση στα επίπεδα αρκυλαμιδίου ανάλογα με την διάρκεια του μαγειρέματος των τροφίμων. Συγκεκριμένα, κυμαίνονταν από 9 μικρογραμμάρια ανά κιλό (μg/kg) στο πιο ανοικτόχρωμο ψημένο ψωμί του τοστ έως 167 μg/kg στο καρβουνιασμένο.

Στις τηγανητές πατάτες τα επίπεδά του έφταναν τα 1.052 μg/kg και στις ψητές τα 490 μg/kg όταν ήταν πολύ τραγανές, ενώ οι αντίστοιχες τιμές όταν μαγειρεύονταν λίγο (και έτσι έπαιρναν πολύ λίγο χρώμα) ήταν 50 και 80 φορές πιο χαμηλές.

Ο επιστημονικός σύμβουλος της FSA δρ Γκάι Μ. Πόπι, καθηγητής Οικολογίας στο Κέντρο Βιολογικών Επιστημών του Πανεπιστημίου του Σάουθαμπτον, δήλωσε πως τα ευρήματα αυτά υποδηλώνουν ότι είναι απαραίτητο να μαγειρεύονται οι πατάτες έως ότου πάρουν ένα «ελαφρύ χρυσαφένιο χρώμα» και ότι το ψωμί πρέπει να θερμαίνεται «στο πιο ανοικτόχρωμο δυνατό χρώμα».

Και επισήμανε πως «δεν συνιστούμε στον κόσμο να πάψει να καταναλώνει αυτά τα τρόφιμα, αλλά όταν τα τηγανίζει ή τα ψήνει στο σπίτι, πρέπει να φροντίσει να διακόπτει το μαγείρεμα όσο το δυνατόν νωρίτερα, διότι το παραγόμενο ακρυλαμίδιο ενδέχεται να αυξάνει τον κίνδυνο καρκίνου».

Ο δρ Πόπι και οι συνεργάτες του συνέστησαν επίσης να μην «περνάμε» τις πατάτες από το τηγάνι πριν τις μαγειρέψουμε, για να γίνουν πιο τραγανές.

Πρέπει επίσης να αποφεύγεται η φύλαξή τους σε πολύ χαμηλές θερμοκρασίες, διότι αυτό μπορεί να αυξήσει την περιεκτικότητά τους σε άμυλο και έτσι να παραχθεί περισσότερο ακρυλαμίδιο όταν τις μαγειρέψετε.