Η Νέα Γενιά Έρχεται το Κάπνισμα Φεύγει

Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καπνίσματος, 31 Μαΐου 2020, το Ινστιτούτο Δημόσιας Υγείας του Αμερικανικού Κολλεγίου Ελλάδος σε συνεργασία με τον Πανελλήνιο Ιατρικό Σύλλογο, δια του Ινστιτούτου Επιστημονικών Ερευνών, διοργάνωσαν Διαδικτυακή Συνδιάλεξη με θέμα «Η νέα γενιά έρχεται, το κάπνισμα φεύγει».

Στη συνδιάλεξη, την οποία παρακολούθησαν διαδικτυακά X θεατές, συμμετείχαν καταξιωμένοι ακαδημαϊκοί επιστήμονες του χώρου της υγείας, καλύπτοντας πολύπλευρα το θέμα της πρόληψης και αντιμετώπισης του καπνίσματος. Συγκεκριμένα, οι ομιλητές αναφέρθηκαν στα νεότερα δεδομένα για τη μείωση του καπνίσματος στην Ελλάδα, στην εφαρμογή του αντικαπνιστικού νόμου, καθώς και στη σχέση του καπνίσματος με την πανδημία COVID-19 και το stress γενικότερα. Τονίσθηκε επίσης ο ρόλος των λειτουργών Υγείας και του Πανελληνίου Ιατρικού Συλλόγου στην πρόληψη και διακοπή του καπνίσματος.

Τη συνδιάλεξη συντόνισαν o Καθηγητής κ. Παναγιώτης Μπεχράκης Πνευμονολόγος-Εντατικολόγος, Διευθυντής του Ινστιτούτου Δημόσιας Υγείας του Αμερικανικού Κολλεγίου Ελλάδος και ο κ. Χάρης Βαβουρανάκης, Ορθοπεδικός, Πρόεδρος του Ινστιτούτου Επιστημονικών Ερευνών του Πανελληνίου Ιατρικού Συλλόγου.

Την εκδήλωση τίμησαν με την παρουσία τους απευθύνοντας χαιρετισμούς ο Υπουργός Υγείας κ. Βασίλης Κικίλιας,  η Υφυπουργός Παιδείας και Θρησκευμάτων κ. Σοφία Ζαχαράκη, ο Πρόεδρος του Πανελληνίου Ιατρικού Συλλόγου κ. Αθανάσιος Εξαδάκτυλος και ο Πρόεδρος της Ανεξάρτητης Αρχής Εξαρτήσεων Κύπρου κ. Χρύσανθος Γεωργίου.

Στην εισαγωγή του ο κ.Μπεχράκης, αναφέρθηκε στα παγκόσμια επιδημιολογικά δεδομένα που σχετίζονται τόσο με την τρέχουσα πανδημία του νέου κορωνοϊού, όσο και με την επιδημία της νόσου κάπνισμα. Συγκεκριμένα, ενώ η νόσος COVID-19 έχει προκαλέσει 5,7 εκατομμύρια κρούσματα και 350.000 θανάτους τους τελευταίους 6 μήνες, το κάπνισμα ως νόσος απαριθμεί σήμερα 1 δις κρούσματα, δηλ. καπνιστές, σε όλο τον κόσμο, ενώ ευθύνεται για 8 εκατ. θανάτους ετησίως. Το παράδοξο είναι ότι ενώ για τη COVID-19, προς το παρόν, δεν είναι διαθέσιμη ειδική θεραπεία ούτε εμβόλιο, για το κάπνισμα εντούτοις, τα μέτρα για την αντιμετώπιση του είναι γνωστά και διαθέσιμα μέσω της πρόληψης και της διακοπής.

H Ομότιμη Καθηγήτρια Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ, κ. Άννα Κοκκέβη αναφέρθηκε στη διαχρονική πορεία του καπνίσματος από το 1984 μέχρι σήμερα στον εφηβικό πληθυσμό της χώρας και στα νεότερα δεδομένα  για μια πιο αποτελεσματική πρόληψη. Σύμφωνα με τις πανελλήνιες έρευνες που παρουσίασε, τις τρεις τελευταίες δεκαετίες παρατηρείται προοδευτική μείωση του πληθυσμού  των εφήβων που καπνίζουν στη χώρα μας. “Οι στατιστικές δείχνουν ότι υπάρχει μία σημαντική καμπή στο κάπνισμα, ειδικά στη χώρα μας που ενώ ήταν μία από τις πρώτες δυτικοευρωπαϊκές χώρες στο κάπνισμα, σήμερα έχει επιτύχει σημαντική μείωση της επίπτωσης του καπνίσματος. Με την επιτυχή εφαρμογή του νόμου προστασίας από το παθητικό κάπνισμα αναμένουμε περαιτέρω μείωση η οποία θα αναδειχθεί στις επερχόμενες έρευνες. Προσοχή χρειάζεται όμως και στη χρήση των νέων μη καιόμενων  καπνικών προϊόντων όπως το ηλεκτρονικό τσιγάρο ”, τόνισε η κ. Κοκκέβη.

Δείτε την ομιλία εδώ

Ο Ομότιμος Καθηγητής Παιδιατρικής & Ενδοκρινολογίας ΕΚΠΑ, κ. Γεώργιος Χρούσος αναφέρθηκε στο στρες, στη σχέση του στρες των εφήβων με το κάπνισμα, με έμφαση στην  αποδόμηση της άποψης  ότι το κάπνισμα βοηθάει στη διαχείριση του άγχους. Ανέδειξε στη συνέχεια τη σημασία της διαχείρισης του στρες των ενηλίκων, ιδιαίτερα εν μέσω της πανδημίας, ως προϋπόθεση για τη σωστή λειτουργία της οικογένειας ώστε να στηρίξει  τα παιδιά και τους εφήβους στην αποφυγή του στρες. “Όπως όλες οι εξαρτήσεις, το χρόνιο κάπνισμα προκαλεί “νόσο” στο λεγόμενο Σύστημα της Αμοιβής στον εγκέφαλό μας, που εκφράζεται με χρόνια δυσφορία λόγω πτώσης στην παραγωγή ντοπαμίνης και άλλων ουσιών. Δεν θα υπήρχαμε εάν δεν είχαμε αυτό το τόσο σημαντικό σύστημα, να μας αμείβει όταν κάνουμε κάτι θετικό ή να μας τιμωρεί όταν κάνουμε κάτι αρνητικό”.

Δείτε την ομιλία εδώ

Ο κ. Παναγιώτης Μπεχράκης τόνισε τις εξαιρετικές επιτυχίες που σημειώσαμε εμείς οι Έλληνες, καταγράφοντας σχετικά μικρές απώλειες από την πανδημία, ενώ  «στο κάπνισμα επιτύχαμε τη μεταστροφή της φιλοκαπνιστικής αντίληψης της κοινωνίας, την αποδοχή και συνειδητή εφαρμογή του αντικαπνιστικού νόμου». Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα του Ινστιτούτου Δημόσιας Υγείας που πραγματοποιήθηκε μέσω της KAΠA Research (Φεβρουάριος 2020), στην Ελλάδα, οι καθημερινοί καπνιστές (ένα ή περισσότερα τσιγάρα την ημέρα) έχουν μειωθεί στο 17%, οι περιστασιακοί καπνιστές (λιγότερα από 7 τσιγάρα την εβδομάδα) στο 11%, ενώ 33% είναι πρώην καπνιστές (διακοπή προ-εξαμήνου) και 37% δεν έχουν καπνίσει ποτέ. «Παράλληλα την τελευταία δεκαετία επιτύχαμε να μειώσουμε στο 50% και την κατανάλωση καπνικών προϊόντων στη χώρα. Τόσο η διακοπή στις μεγάλες ηλικίες, όσο και η πρόληψη στους νέους λειτουργούν σωστά και αποδοτικά στη χώρα μας και είναι θέμα χρόνου η μείωση να επιτευχθεί και στις μεσαίες ηλικίες”.

Ο κ. Μπεχράκης αναφέρθηκε επίσης στην προστασία των εφήβων από τη χρήση προϊόντων καπνού, στην επιδημιολογία και τα ψυχοκοινωνικά προβλήματα του καπνίσματος στη σχολική ηλικία. Συγκεκριμένα, αναφέροντας ότι τα παιδιά σήμερα ηγούνται στην πρόληψη του καπνίσματος, παρουσίασε τη μεθοδολογία θετικής προσέγγισης που εδώ και 10 χρόνια η πρωτοβουλία SMOKEFREEGREECE εφαρμόζει στις εκπαιδευτικές παρεμβάσεις που υλοποιούνται, σε συνεργασία με την εκπαιδευτική κοινότητα και το Υπουργείο Παιδείας, στα σχολεία της χώρας.
Δείτε την ομιλία εδώ

Η Ομότιμη Καθηγήτρια Πνευμονολογίας, πρώην Αντιπρύτανης ΑΠΘ, κ. Παρασκευή Πατάκα τόνισε τη σημαντικότητα του ρόλου των επαγγελματιών υγείας αλλά και των φοιτητών στη διακοπή του καπνίσματος, την εκπαίδευσή τους στην κινητοποίηση των καπνιστών και στη συμβουλευτική για τη διακοπή, καθώς αυτό αυξάνει κατά πολύ την επιτυχία των στρατηγικών για τη διακοπή του καπνίσματος. “Το κάπνισμα είναι ένα νόσημα με πολλές εκδηλώσεις κι ένας γιατρός ή επαγγελματίας υγείας πρέπει έτσι να το αντιμετωπίσει για να μπορέσει να το θεραπεύσει. Ο ρόλος των επαγγελματιών υγείας είναι να θέσουν ένα κοινωνικό πρότυπο, που εμπνέει εμπιστοσύνη, επηρεάζει και διαμορφώνει την κοινή γνώμη. Επομένως οι επαγγελματίες υγείας θα πρέπει να εκπαιδεύονται και προς αυτή την κατεύθυνση, έτσι ώστε να κάνουν σωστά τη δουλειά τους.”

Τέλος, κατά τη διάρκεια της συνδιάλεξης και στο πλαίσιο πάντοτε των κατευθύνσεων του Παγκοσμίου Οργανισμού Υγείας για τη φετινή Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καπνίσματος, έγινε η πρώτη παρουσίαση της αφίσας και του video που πλαισιώνουν το μήνυμα της πρωτοβουλίας SMOKEFREEGREECE «Η νέα γενιά έρχεται, το κάπνισμα φεύγει».

Τα video της Διαδικτυακής Συνδιάλεξης παραμένουν διαθέσιμα στο livemedia.gr/smokefree20 και στο Youtube κανάλι του Ινστιτούτου Δημόσιας Υγείας.