Καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στα κράτη-μέλη της ΕΕ καταγγέλλει η Διεθνής Αμνηστία

Η Διεθνής Αμνηστία υποστηρίζει ότι «σαρωτικοί νέοι νόμοι οδηγούν την Ευρώπη σε μία βαθιά επικίνδυνη κατάσταση μόνιμης εθνικής ασφάλειας»,

Δημοσίευσε μάλιστα εκτενή έκθεση που αφορά τη σχέση μεταξύ των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των αντιτρομοκρατικών μέτρων που έχουν ληφθεί από 14 κράτη – μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τα έτη 2015 και 2016.

Η έκθεση με τίτλο «Επικίνδυνα δυσανάλογη: η διαρκώς διευρυνόμενη «εθνική ασφάλεια» στην Ευρώπη» αποκαλύπτει πώς μία πληθώρα νόμων και τροπολογιών, που ψηφίστηκαν με ιλιγγιώδη ταχύτητα, υπονομεύουν θεμελιώδεις ελευθερίες και αποδομούν τις εγγυήσεις για την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, που τόσο σκληρά έχουν κατακτηθεί.

Στην Ισπανία, ένα διάσημος μουσικός συνελήφθη και κρατήθηκε για μία σειρά κοινοποιήσεων στο Twitter, μία εκ των οποίων αφορούσε ένα ανέκδοτο στο οποίο ο τέως βασιλιάς Χουάν Κάρλος λάμβανε μία τούρτα – βόμβα ως δώρο γενεθλίων.

Στο Ηνωμένο Βασίλειο, αρκούν μία αναζήτηση στο διαδίκτυο για ταξίδι στην Κωνσταντινούπολη και μία επίσκεψη σε τζιχαντιστική ιστοσελίδα για να ασκηθεί σε κάποιον ποινική δίωξη.

Αποτελούν κάποια παραδείγματα, όπου πολίτες χαρακτηρίζονται απειλή για την ασφάλεια ή «εξτρεμιστές».

Σε πολλές χώρες, τα αντιτρομοκρατικά μέτρα που έχουν προταθεί ή τεθεί σε εφαρμογή έχουν διαβρώσει το κράτος δικαίου, έχουν ενισχύσει τις εκτελεστικές εξουσίες, έχουν απογυμνώσει τους δικαστικούς ελέγχους, έχουν περιορίσει το δικαίωμα της ελεύθερης έκφρασης και έχουν εκθέσει τους πολίτες σε ανέλεγκτη παρακολούθηση εκ μέρους των κυβερνήσεων.

Ο αντίκτυπος αυτών των μέτρων στους αλλοδαπούς και τις εθνικές και θρησκευτικές μειονότητες είναι ιδιαίτερα βαρύς, όπως επεσήμανε κατά την παρουσίαση της έκθεσης ο διευθυντής του Ελληνικού Τμήματος της Διεθνούς Αμνηστίας, Σπυρίδων – Ηρακλής Ακτύπης.

Ο κ. Ακτύπης τόνισε ότι η Διεθνής Αμνηστία, σαφέστατα, βρίσκεται ενάντια στις φριχτές επιθέσεις που έχουν συμβεί τα τελευταία χρόνια στο ευρωπαϊκό έδαφος, όμως, στρέφεται κατά των κυβερνήσεων και των κρατών, που αντιμετωπίζουν με τρόπο δυσανάλογο τις τρομοκρατικές απειλές.

Σημαντικό ρόλο, σύμφωνα με τον κ. Ακτύπη, έπαιξε το γεγονός ότι στο τέλος του 2014 το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ υιοθέτησε ψήφισμα, «ανοίγοντας τον δρόμο ή και ενθαρρύνοντας τα κράτη να προχωρήσουν σε αντιτρομοκρατικούς νόμους».

Επίσης, η ίδια η ΕΕ ανέπτυξε δράση στο επίπεδο της αντιτρομοκρατικής πολιτικής, ενώ ξεκίνησε ένας άτυπος ανταγωνισμός ποιο κράτος θα υιοθετήσει την πιο σκληρή αντιτρομοκρατική νομοθεσία.

Από τα νέα μέτρα προκύπτει μία τάση εκβάθυνσης της «ασφάλειας», αδιαφορώντας «πως η ασφάλεια και τα ανθρώπινα δικαιώματα ενδυναμώνονται αμοιβαία».

«Σε άδικες πράξεις, όπως είναι η τρομοκρατία, δεν πρέπει να απαντάμε με περισσότερες άδικες πράξεις, όπως την περιστολή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων», ανέφερε ο Φοίβος Γιατρέλλης, μέλος της Διεθνούς Αμνηστίας.

Οι χώρες, οι οποίες αναφέρονται στην έκθεση, είναι η Αυστρία, το Βέλγιο, η Βουλγαρία, η Δανία, η Γαλλία, η Γερμανία, η Ουγγαρία, η Ιρλανδία, το Λουξεμβούργο, η Ολλανδία, η Πολωνία, η Σλοβακία, η Ισπανία και το Ηνωμένο Βασίλειο.

Η επιλογή έγινε με βάση τον διαθέσιμο χρόνο και τη μεθοδολογία, καθότι αν συμπεριλαμβάνονταν όλα τα κράτη της ΕΕ, τα αποτελέσματα θα καθυστερούσαν πάρα πολύ, όπως εξήγησε ο κ. Ακτύπης, προσθέτοντας πως δε σημαίνει πως τα υπόλοιπα κράτη δεν έχουν εκδώσει παρόμοιες νομοθεσίες.

Η έκθεση ερευνά οχτώ θεματικές:

1. Την κατάσταση έκτακτης ανάγκης και τους αντίστοιχους νόμους που θεσπίστηκαν, όπως στη Βουλγαρία, η γενική απαγόρευση των συγκεντρώσεων ή Γαλλία η συνεχιζόμενη παράταση της κατάστασης έκτακτης ανάγκης στη Γαλλία.
2. Την παράβλεψη της αρχής της νομιμότητας, όπου πολλά κράτη, όπως η Δανία, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Πολωνία, η Γαλλία, η Ισπανία προβαίνουν σε δικές τους ευρείς, ασαφείς γενικές αναφορές για το τι είναι τρομοκρατία.
3. Την καταπάτηση του δικαιώματος στην ιδιωτική ζωή, όταν, για παράδειγμα, στη Γερμανία δόθηκε στις Αρχές και στις υπηρεσίες πληροφοριών η άδεια να παρακολουθούν όλες τις επικοινωνίες μεταξύ των αλλοδαπών.
4. Το δικαίωμα στην ελεύθερη έκφραση: Στη Γαλλία 385 άνθρωποι καταδικάστηκαν για εξύμνηση της τρομοκρατίας, χωρίς, όμως, ο λόγος τους να συνοδεύεται από παρότρυνση στη βία. Το 1/3 εξ αυτών ήταν ανήλικοι.
5. Το δικαίωμα στην προσωπική ελευθερία: Στην Ισπανία επιτρέπεται η κράτηση υπόπτων για τρομοκρατία για 13 ημέρες, χωρίς να απαγγελθούν κατηγορίες.
6. Το δικαίωμα της ελεύθερης μετακίνησης: Με απαγορεύσεις επίσκεψης ορισμένων χώρων, συνάντησης προσώπων και άλλους περιορισμούς, που ψηφίστηκαν στην Ολλανδία, το Ηνωμένο Βασίλειο, κ.ά.
7. Την αφαίρεση της υπηκοότητας. Στη Γαλλία μπορεί να αφαιρεθεί η γαλλική υπηκοότητα από κάποιον που έχει διπλή, ενώ στο Ηνωμένο Βασίλειο, μπορεί να αφαιρεθεί η αγγλική ακόμα και αν είναι η μοναδική του ατόμου, καθιστώντας τον συγκεκριμένο πολίτη ανιθαγενή, δηλαδή άπατρη.
8. Τέλος, η αρχή της μη επαναπροώθησης προσώπων σε μη ασφαλείς χώρες καταπατάται, όπως συμβαίνει και στην Ελλάδα, ανέφερε ο κ. Ακτύπης.