Νέο νόμος για την παραγωγή μικροτσίπ στην ΕΕ: Τι θέλει να αλλάξει η Φον ντερ Λάιεν

Με τον νέο νόμο για την παραγωγή μικροτσίπ, η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν ευελπιστεί να καταστήσει την ΕΕ ηγέτη στην αγορά ημιαγωγών, που είναι τόσο κρίσιμοι για την καθημερινότητά μας.

Χθες, 8 Φεβρουαρίου, η Φον ντερ Λάιεν, πρόεδρος της Κομισιόν, παρουσίασε τον νέο νόμο «ΕU chips act». Με τον νέο αυτό νόμο η ΕΕ στοχεύει να καταστεί ηγέτης σε μια στρατηγικής σημασίας αγορά.

Ο νέος νόμος, όπως παρουσιάστηκε από την πρόεδρο της Κομισιόν, θα δώσει βάρος σε μεγάλες επενδύσεις, ύψους 15 δισ. στον ιδιωτικό τομέα και 30 δισ. στον δημόσιο. Στον δημόσιο τομέα οι επενδύσεις έχεουν ήδη προγραμματιστεί μέσω του Horizon Europe και των εθνικών σχεδίων ανάκαμψης.

Οι 5 τομείς του νέου νόμου

• Τομέας έρευνας. Η Ευρώπη είναι ηγέτης παγκοσμίως και οι προσπάθειες θα επικεντρωθούν πλέον κυρίως σε νέες τεχνολογίες και σε Τεχνητή Νοημοσύνη.
• Σύνδεση έρευνας με τη βιομηχανική παραγωγή. Να γεφυρωθεί το χάσμα μεταξύ του εργαστηρίου και της πραγματικής παραγωγής στην Ευρώπη.
• Επενδύσεις σε προηγμένες εγκαταστάσεις βιομηχανικής παραγωγής που έχουν τεράστιο αρχικό κόστος. «Προσαρμόζουμε τους κανόνες μας για τις κρατικές ενισχύσεις, υπό αυστηρούς όρους. Αυτό θα επιτρέψει, για πρώτη φορά, τη δημόσια στήριξη σε ευρωπαϊκές εγκαταστάσεις παραγωγής πρώτης κατηγορίας», ανέφερε η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
• Χρηματοδότηση μικρότερων καινοτόμων εταιρειών, μικρομεαίων επιχειρήσεων και νεοφυών επιχειρήσεων (start-up).
• Oικοδόμηση συνεργασιών με χώρες εταίρους, όπως οι ΗΠΑ και η Ιαπωνία, για να αντιμετωπιστεί η συμφόρηση στην εφοδιαστική αλυσίδα που παρατηρείται σήμερα. «Καμία χώρα και καμία ήπειρος δεν μπορεί να είναι απολύτως αυτάρκης. Η Ευρώπη θα εργάζεται πάντα για να διατηρεί ανοιχτές τις παγκόσμιες αγορές και να τις διατηρεί συνδεδεμένες», είπε η πρόεδρος της Επιτροπής.

Γιατί είναι τόσο σημαντικά τα μικροτσίπ

Τα μικροτσίπ ή ελληνιστί «ημιαγωγοί», κατασκευάζονται κατά βάση από πυρίτιο και αποτελούν βασικό μέρος της ζώης μας στην ψηφιακή εποχή. Από τα φώτα LED ενός αυτοκινήτου, το σύστημα ασφαλείας τους, μέχρι τα smartphone, τους ηλεκτρονικούς υπολογιστές, τις τηλεοράσεις και άλλες ηλεκτρονικές συσκευές, όλα-μα όλα, έχουν ανάγκη τους ημιαγωγούς για να λειτουργούν. Όσο λοιπόν βαδίζει ο κόσμος στην ψηφιακή εποχή, τόσο μεγαλώνει η ανάγκη για περισσότερα, μικρότερα και αποτελεσματικότερα μικροτσίπ.

Από ποια ασιατική χώρα εξαρτώνται ΗΠΑ και ΕΕ για την παραγωγή μικροτσίπ;

Η Ασία αποτελεί τον χώρο που συγκεντρώνεται η πολύτιμη αγορά των μικροτσίπ και από αυτήν κατά βάση εξαρτάται ο αποτελεσματικός εφοδιασμός στην αμερικανική και την ευρωπαϊκή αγορά. Η Ταϊβάν είναι η μεγαλύτερη χώρα παραγωγός μικροτσίπ στον κόσμο. Η Νότια Κορέα και η Σιγκαπούρη έχουν κι αυτές σημαντικό μερίδιο στην αγορά.

Η πανδημία προκάλεσε μια πρωτόγνωρη αναταραχή στην αγορά ημιαγωγών, που εκδηλώθηκε στην αυτοκινητοβιομηχανία. Με το πρώτο ξέσπασμα, η παραγωγή μικροτσίπ για αυτοκίνητα μειώθηκε σημαντικά καθώς έπεσε σημαντικά η ζήτηση στην αγορά αυτοκινήτων. Η παραγωγή στην Ταϊβάν, για παράδειγμα, επικεντρώθηκε στην παραγωγή μικροτσίπ για άλλες ηλεκτρονικές συσκευές. Αποτέλεσμα αυτής αλλαγής ήταν να υποστεί σοβαρό πλήγμα η βιομηχανία ατοκινήτου σε όλο τον κόσμο και ειδικά στη Δύση, όταν επανήλθε η ζήτηση αυτοκινήτου αλλά η διαθεσιμότητα των μικροτσίπ για την παραγωγή νέων αυτοκινήτων ήταν ανεπαρκής. Έτσι εκδηλώθηκε με βίαιο τρόπο η εξάρτηση που είχε η αμερικανική και η ευρωπαϊκή βιομηχανία στους ημιαγωγούς από τρίτους.

Μια σύγχρονη «κούρσα εξοπλισμών»

Οι ΗΠΑ και η Κίνα βρίσκονται σε μια σφοδρή διαμάχη σχετικά με την παραγωγή μικροτσίπ και ποιος θα αποκτήσει το πάνω χέρι στον τομέα ,για να αποκτήσει και μεγαλύτερο έλεγχο στον ψηφιακό χώρο γενικά, στα πλαίσια του εμπορικού του πολέμου. Θυμίζει λίγο την κούρσα των εξοπλισμών μεταξύ ΗΠΑ και ΕΣΣΔ κατά τη διάρκεια του ψυχρού πολέμου. Επί διακυβέρνησης Τράμπ τέθηκαν οι δύο υπερδυνάμεις ευθέως αντιμέτωπες η μία απέναντι στην άλλη, όπου η ήττα και η υποχώρηση του ενός θα σημάνει την νίκη και πρόοδο του αντιπάλου του σε μια μεγάλη κούρσα για οικονομική και τεχνολογική υπεροχή.

Υπάρχει όμως και ο παράγοντας Ευρώπη που μπορεί να γύρει την ζυγαριά στν μία ή στην άλλη κατεύθυνση. Η ΕΕ βρίσκεται κάπου στη μέση αυτή της αντιπαράθεσης και παραμένει σε μειονεκτική θέση. Το μόνο σημαντικό πλεονέκτημα που διαθέτει-και δεν είναι αμελητέο, είναι η σημαντική της θέση στον τομέα της έρευνας στις νέες -ψηφιακές τεχνολογίες. Αν τα κεφάλαια επενδυθούν γρήγορα και με σωστούς όρους ώστε να μπει στην παραγωγή η ευρωπαϊκή ερευνητική καινοτομία, η Φον ντερ Λάιεν ποντάρει ότι θα αποκτήσει η ΕΕ την πολυπόθητη στρατηγική αυτάρκεια.

Ψηφιακός μετασχηματισμός χωρίς μικροτσίπ δεν γίνεται

Το είπε ξεκάθαρα και Φον ντερ Λάιεν στη χθεσινή της παρουσίαση, δεν μπορεί η ΕΕ να μιλάει για ψηφιακή μετάβαση, βιώσιμη ανάπτυξη και στρατηγική αυτονομία, αν δεν μπει με άλλους όρους στην αγορά ημιαγωγών. Όλο και μεγαλύτερο μέρος της ανθρώπινης δραστηριότητας θα περνά από τον κόσμο των μικροτσίπ, των ηλεκτρονικών και ψηφιακών συσκευών. Δεν μπορεί η Ευρώπη να γίνει ψηφιακός ηγέτης αν δεν απαγγιστρωθεί από αυτό το χαμηλό 10% στο μερίδιο της παγκόσμιας παραγωγής μικροτσίπ. Ο στόχος για τετραπλασιασμό της παραγωγής ημιαγωγών μέχρι το 2030 είναι στρατηγική ανάγκη για την ΕΕ, όχι επιλογή.