Οι 18 ημέρες που βύθισαν τη Ισπανία στο σκοτάδι του κορονοϊού

Πριν από 20 ημέρες, το Σάββατο 7 Μαρτίου, ένα 24ωρο πριν εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι βγουν στους δρόμους της Ισπανίας για την Ημέρα της Γυναίκας και 9.000 υποστηρικτές του Vox φτάσουν στη Μαδρίτη για μια συνάντηση της ακροδεξιάς, οι αρχές στην περιοχή  La Rioja, στον βορρά της χώρας, λάμβαναν δύσκολες αποφάσεις.

Εκείνο το Σαββατοκύριακο η Ισπανία είχε μόλις 430 επιβεβαιωμένα κρούσματα του κορονοϊού. Εξήντα από αυτά συνδέονταν με κηδεία στη χώρα των Βάσκων και η γειτονική La Rioja αποφάσιζε τότε την καραντίνα ολόκληρων οικοδομικών τετραγώνων στη μικρή πόλη Haro.

Δεκαοκτώ ημέρες αργότερα, η Ισπανία είχε 47.610 κρούσματα και 3.434 θανάτους, καταγράφοντας μεγαλύτερες απώλειες και από την Κίνα, βαδίζοντας στα θλιβερά βήματα της Ιταλίας. 

Οι εργαζόμενοι στον χώρο της Υγείας, που αποτελούν πλέον το 14% των θυμάτων του κορονοϊού στη χώρα, καταγγέλλουν την έλλειψη ακόμα και βασικού προστατευτικού εξοπλισμού. Ένα παγοδρόμιο στη Μαδρίτη χρησιμοποιείται ως αυτοσχέδιο νεκροτομείο. Και το εμβληματικό συνεδριακό κέντρο της ισπανικής πρωτεύουσας δεν φιλοξενεί τη διάσκεψη Cop25 για το κλίμα αλλά ασθενείς, αφού έχει μεταμορφωθεί σε τεράστιο ανοιχτό νοσοκομείο.

Σε αυτές τις 18 ημέρες, η ζωή συνεχιζόταν σχεδόν κανονικά, με τα τραπεζοκαθίσματα να καταλαμβάνουν και πάλι τα πεζοδρόμια έξω από μπαρ και καφέ και τα πάρκα να γεμίζουν ανθρώπους που έκαναν πικ νικ, καθώς η καλοκαιρία έκανε την εμφάνισή της.

Παρά την καραντίνα σε τμήματα της πόλης Haro εκείνο το Σάββατο, στις αρχές Μαρτίου, ο Fernando Simón, επικεφαλής του κέντρου εκτάκτων αναγκών υγείας της Ισπανίας, έλεγε πως οι άνθρωποι θα έπρεπε να κρίνουν μόνοι τους το ρίσκο που θα έπαιρναν να μολυνθούν από τον κορονοϊό εάν πήγαιναν στις πορείες για την Ημέρα της Γυναίκας. «Αν ο γιος μου με ρωτήσει αν μπορεί να πάει, θα του πω να κάνει ό,τι θέλει» είχε πει σε συνέντευξη Τύπου.

Κι έτσι οι πορείες συνεχίστηκαν, όπως και η μεγάλη συνάντηση υποστηρικτών του Vox στη Μαδρίτη και αμέτρητες αθλητικές διοργανώσεις. Τρεις υπουργοί της ισπανικής κυβέρνησης- είχαν όλοι πάει σε πορείες εκείνη την Κυριακή- μολύνθηκαν με τον ιό, όπως και η σύζυγος του πρωθυπουργού Begoña Gómez, ο ηγέτης και ο γενικός γραμματέας του Vox.

Η Μαδρίτη άρχισε να ανησυχεί στις 11 Μαρτίου, όταν τα επιβεβαιωμένα κρούσματα εκτοξεύτηκαν στα 1.646 και οι τοπικές κυβερνήσεις έδωσαν εντολή να κλείσουν σχολεία, παιδικοί σταθμοί και πανεπιστήμια αλλά και μουσεία, όπως το φημισμένο Prado. 

Παρόμοια μέτρα ακολούθησαν και σε άλλες περιοχές και το απόγευμα της 12ης Μαρτίου η κυβέρνηση της Καταλονίας έδωσε εντολή σε περίπου 70.000 ανθρώπους σε τέσσερις περιφέρειες να παραμείνουν στα σπίτια τους για δύο εβδομάδες, έπειτα από απότομη αύξηση των κρουσμάτων.

Καθώς η πίεση προς τον Ισπανό πρωθυπουργό Πέδρο Σάντσες εντεινόταν, ο κόσμος έσπευσε να στοκάρει χαρτί τουαλέτας, τα ψυγεία γέμισαν ασφυκτικά και οι δρόμοι της Μαδρίτης άδειασαν. Και μία εβδομάδα μετά το lockdown στην πόλη Haro συνέβη το αναπόφευκτο: ο Σάντσες έδωσε εντολή για lockdown δύο εβδομάδων. 

Για πολλούς στη Ισπανία, ο περιορισμός κατ’ οίκον σε εθνικό επίπεδο ήρθε πολύ αργά. Αυτή την εβδομάδα, που χειροτερεύει μέρα με την ημέρα, άρχισε με τον υπουργό Άμυνας να αποκαλύπτει πως οι στρατιώτες που κλήθηκαν να βοηθήσουν απολυμαίνοντας σπίτια βρήκαν πολλούς ηλικιωμένους εγκαταλελειμμένους και νεκρούς στα κρεβάτια τους. 

Αυτό είναι τρομακτικό από μόνο του, γράφει η εφημερίδα Guardian, αλλά για μια χώρα σαν την Ισπανία, που τιμά τους οικογενειακούς δεσμούς και είναι περήφανη για το εθνικό σύστημα υγείας, επιδεινώνει ακόμα περισσότερο τις ημέρες θλίψης και οδύνης.

Πολλοί απορούν τι συνέβη και γιατί. Οι γιατροί δεν είναι ανάμεσά τους. Η πανδημία δεν έπεσε από τον ουρανό, λένε, αν δει κανείς τι έγινε στην Κίνα, τη Νότια Κορέα και τη γειτονική Ιταλία. Και στη συνέχεια ας σκεφτεί πως η Ισπανία ακόμα υποφέρει από τις συνέπειες της οικονομικής κρίσης του 2008 και των περικοπών που επέβαλε. 

Κάθε νύχτα στις 8 οι Ισπανοί βγαίνουν στα μπαλκόνια τους και εκφράζουν την ευγνωμοσύνη τους στο ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό της χώρας. Για μερικά λεπτά, όσο ακούγεται το χειροκρότημα και δονεί τις γειτονιές, ο φόβος ξεχνιέται και τη θέση του παίρνει η αλληλεγγύη και η ευγνωμοσύνη. Αλλά μόλις οι θορυβώδεις ευχαριστίες δεν χρειάζονται πια, η κραυγή για απαντήσεις στα αναπάντητα ερωτήματα θα είναι εξίσου επίμονη και δυνατή.