Ο ζωντανός θρύλος της ελληνικής οινοποιείας

Ένας ζωντανός θρύλος, η αρχαιότερη οινοποιεία της Ελλάδας που έκανε τα πρώτα της βήματα πριν από ενάμιση περίπου αιώνα, τείνει να κάνει μια ονομασία, brand name, και καταφέρνει να πρωταγωνιστεί μέχρι σήμερα.

Ο λόγος για την Achaia Clauss την οινοποιεία που συνεχίζει στο δρόμο που χάραξε ο Βαυαρός Γουσταύος Kλάους, ο άνθρωπος που έβαλε τα θεμέλια και έφτιαξε την περιβόητη «Μαυροδάφνη».

Μπορεί στη μετάβαση από τον 20ό στον 21ο αιώνα και ενώ τα τελευταία χρόνια εμφανίστηκαν και εξαφανίστηκαν από την οικονομική ζωή πολλές επιχειρήσεις, υπάρχουν ορισμένες που συνεχίζουν την οικονομική δραστηριότητά τους. Και η οινοβιομηχανία Achaia Clauss είναι μία από αυτές. Δεν είναι μόνον η παλαιότερη εταιρεία του κλάδου της που διατηρείται εν ζωή αλλά η εμφάνισή της και η ιστορική εξέλιξή της είναι άρρηκτα δεμένες με την οικονομική και κοινωνική ιστορία.

Ήταν στο μακρινό 1854 όταν ο Βαυαρός Γουσταύος Kλάους, πήγε στην Πάτρα για να εργαστεί σε μία γερμανική εταιρεία εξαγωγής σταφίδας. Σε μία από τις εξορμήσεις του γνώρισε την περιοχή και εντυπωσιάστηκε από το μαγευτικό τοπίο.

Όπως αναφέρεται στο βιβλίο της  Ροδούλας Σταθάκη-Κούμαρη «Η οινοποιός εταιρεία “ΑΧΑΪΑ” και τα χειροποίητα βαρέλια της»: «Ο Κλάους βρισκόταν το 1848 στην Κέρκυρα για να εργαστεί σε μία από τις μεγαλύτερες γερμανικές εμπορικές εταιρείες την «Fels & Co». Είχε αναλάβει τη διεύθυνση του τμήματος εξαγωγών της εταιρείας».

Το 1854 γοητευμένος από την πολιτιστική ποιότητα της Αχαϊκής πρωτεύουσας και τη γευστική δυναμική των αμπελιών της, αποφασίζει να δημιουργήσει την πρώτη οινική κοινότητα της Ελλάδος.

Αρχικά αγόρασε ένα αμπέλι 60 μόλις στρεμμάτων και τελικά δημιούργησε το Κάστρο-Οινοποιείο που διατηρείται έως σήμερα. Αργότερα κτίζει ένα ολόκληρο οικιστικό συγκρότημα με καθεδρικούς πύργους σε σχήμα κωδωνοστασίου, που δίνει τη δυνατότητα σε ένα ολόκληρο χωριό να ζει, να εργάζεται και να αναπτύσσεται, γύρω από τον κεντρικό πυρήνα του οινοποιείου.

Το 1861 ιδρύει την οινοποιητική εταιρεία. Στην αρχή διαχειριζόταν το κτήμα του με την εταιρεία Γιάκομπ Κλίπφελ και τα πρώτα χρόνια ήταν δύσκολα αφού συμμορίες επιτίθονταν σχεδόν σε καθημερινή βάση.

Ήταν το 1861 όταν ο Κλάους έκανε την πρώτη φύτευση των αμπελώνων του. Το 1872 η οινοποιεία μετατρέπεται σε μετοχική εταιρεία και το 1873 δημιουργείται το γλυκό και ατίθασο κρασί, η «Μαυροδάφνη».

Σύμφωνα με την παράδοση, ο Κλάους ονόμασε έτσι αυτή την ποικιλία του κρασιού προς τιμήν της αρραβωνιαστικιάς του Δάφνης, μιας μελαχρινής όμορφης Ελληνίδας με μαύρα μάτια η οποία πέθανε σε νεαρή ηλικία. Το κρασί παράγεται από μια ποικιλία κόκκινων σταφυλιών που στο τέλος της ωρίμανσής τους αποκτάνε ιδιαίτερα αρώματα.

Ένα όνομα που ακόμα και σήμερα πρωταγωνιστεί. Η δύναμη δε της «Μαυροδάφνης Πατρών» είναι τόσο μεγάλη που από ονομασία προέλευσης μετατρέπεται σε brand name.

Η χρονιά του 1899 σημαδεύεται από τη σοδειά που ο Γουσταύος Κλάους φέρνει από τις ορεινές πλαγιές των Καλαβρύτων και εμφιαλώνει για πρώτη φορά στην Ελλάδα τη Δεμέστιχα. Η Δεμέστιχα γίνεται η πρέσβειρα των ελληνικών μεθόδων οινοποίησης και εξαπλώνει ραγδαία τη φήμη της οινοποιίας του Γουσταύου.

Μετά τον θάνατό του, το 1908, και με την κήρυξη του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου το οινοποιείο περιέρχεται για ένα διάστημα «στο ελληνικό Δημόσιο ως γερμανική πολεμική αποζημίωση» για να το αναλάβει αργότερα η οικογένεια του σταφιδέμπορα Βλάσση Αντωνόπουλου.

Το 1919 λοιπόν η Achaia Clauss περνάει σε ελληνικά χέρια. Αρχίζει ο σταδιακός εκσυγχρονισμός των εγκαταστάσεων και των τεχνικών μεθόδων οινοποίησης.

Ο Βλάσιος Αντωνόπουλος το ήταν Έλληνας βιομήχανος και πολιτικός από την Πάτρα. Ήταν παντρεμένος με την Ιταλίδα Costanza Malfliza και τότε η οικογένεια Αντωνόπουλου έμενε στην Βίλα Κλάους μέσα στον χώρο της εταιρείας. Μάλιστα τη μετονόμασε σε Βίλα Κωνστάτζα από το όνομα της γυναίκας του, έτσι παραμένει γνωστή και σήμερα.

Η φήμη της οινοποιείας έχει εξαπλωθεί σε 43 χώρες του κόσμου και πρόθεσή της η ανάδειξη των κρυμμένων μυστικών του Ελληνικού Αμπελώνα και η αξιοποίησή τους στο μέγιστο δυνατό.

Η Achaia Clauss αποτελεί μεγάλο κομμάτι της ιστορίας και έχει ζήσει μεγάλες δόξες, ενώ οι επισκέπτες που πέρασαν ήταν σημαντικοί. Από τη βασίλισσα Ολγα, τον Φραντς Λιστ, τον Οτο φον Μπίσμαρκ, μέχρι τον Ωνάση, τη Μελίνα Μερκούρη και τον Αλβέρτο του Μονακό.

Η Αυτοκράτειρα Ελισάβετ της Αυστρίας, μια μυθιστορηματική μορφή που δέσποσε στην Ευρώπη επισκέφθηκε τον συμπατριώτη της το 1885.

Εκείνη την εποχή η «θλιμμένη Αυτοκράτειρα Σίσσυ» ηρεμούσε από την κατάθλιψη, την φυματίωση και όλα τα τραγικά γεγονότα που συγκλόνιζαν την ζωή της, στο παραμυθένιο παλάτι που κατασκεύαζε στην αγαπημένη της Κέρκυρα, στο Αχίλλειο. Οι Έλληνες γιατροί τότε της της συνέστηναν να πίνει την Μαυροδάφνη Κλάους σαν ηρεμιστικό και δυναμωτικό φαρμακευτικό οίνο.

Υπήρξε η πρώτη επισκέπτρια της Gutland, γεγονός που επιβεβαιώνεται από την υπογραφή της στο πρώτο βιβλίο επισκεπτών του Οινοποιείου.

Προς τιμήν της υψηλότατης επισκέπτριάς του ο Κλάους ονόμασε το πρώτο Κελάρι του Οινοποιείου Imperial Cellar – Αυτοκρατορικό Κελλάρι.

Σήμερα η Achaia Clauss παράγει πλέον τα προϊόντα της σε νέες εγκαταστάσεις, λίγα χιλιόμετρα μακριά από την ιστορική της εγκατάσταση ακολουθώντας την ίδια συνταγή του Κλάους.