Το Πάσχα στην Ελλάδα μέσα από εικόνες -«Κλικ» από τα έθιμα στη χώρα

Το Πάσχα είναι η μεγαλύτερη γιορτή της Ορθοδοξίας και γενικότερα του Χριστιανισμού, καθώς συμβολίζει το πέρασμα από τον θάνατο στη ζωή, από τη φθορά στην αιωνιότητα.

Στην Ελλάδα, όπου η Ορθοδοξία κυριαρχεί ως θρησκεία, το Πάσχα γιορτάζεται δεόντως. Κάθε τόπος έχει και ένα ξεχωριστό έθιμο, το οποίο είναι συνήθως άρρηκτα συνδεμένο με την ιστορία του και τους ίδιους τους ανθρώπους του. Άλλωστε, αυτή η ποικιλομορφία που προσφέρει η χώρα μας, που δύσκολα τη συναντάς σε άλλες «γωνιές» του κόσμου, είναι αυτή που την κάνει μοναδική.

Το Πάσχα συμπίπτει με τον ερχομό της Άνοιξης και γιορτάζεται με χαρά σε ολόκληρη τη χώρα, ακόμη και από αυτούς που δεν κατατάσσουν τους εαυτούς τους στους ιδιαίτερα (ή και καθόλου) πιστούς. Ωστόσο, σχεδόν άπαντες συμμετέχουν στα έθιμα της γιορταστικής αυτής περιόδου, καθώς δίνεται στον κόσμο μια εξαιρετική ευκαιρία να ξεφύγει από τη ρουτίνα της καθημερινότητας, να φτιάξει τη διάθεσή του και φυσικά να έρθει κοντά με δικούς του ανθρώπους.

Πάντως, ασχέτως διαφορών από τόπο σε τόπο, κοινή συνισταμένη στο Πάσχα απανταχού στην Ελλάδα είναι: το πλάσιμο κουλουριών ή τσουρεκιών για όσους προτιμούν να τα φτιάξουν μόνοι τους αντί να τα αγοράσουν, το βάψιμο των αυγών σε κόκκινο χρώμα, η περιφορά του Επιταφίου, το άναμμα λαμπάδων και η μεταφορά του Αγίου Φωτός από τις εκκλησίες στα σπίτια, το δείπνο μετά την Ανάσταση με «πρωταγωνίστρια» τη μαγειρίτσα, το τσούγκρισμα των κόκκινων αυγών και το σούβλισμα του αρνιού την Κυριακή.

Πάσχα: Μοναδικές εικόνες από όλη την Ελλάδα

Μια από τις κλασικές τελετουργίες της πασχαλινής περιόδου, είναι ο στολισμός του Επιταφίου από την εκάστοτε ενορία. Το είδος και το χρώμα των λουλουδιών ποικίλει από περιοχή σε περιοχή. Πασχαλιές, ζουμπούλια, ανεμώνες, μαργαρίτες, τριαντάφυλλα… Άσπρα, μωβ, κίτρινα, κόκκινα και μπλε…

Αρκετοί είναι οι κάτοικοι της Αθήνας που επιλέγουν την επαρχία για την περίοδο του Πάσχα, πηγαίνοντας είτε στα χωριά τους, είτε σε κάποιο άλλο μέρος ως επισκέπτες. Ωστόσο, πολλοί είναι αυτοί που μένουν στην πρωτεύουσα, όπου η -πιθανότατα- πιο εντυπωσιακή ακολουθία Επιταφίου γίνεται στον Ιερό Ναό Αγίων Ισιδώρων Λυκαβηττού, με την πόλη… στο πιάτο τους.

Η αρχοντική Ύδρα κάθε χρόνο τέτοιο καιρό «τραβά» πολλούς επισκέπτες, οι οποίοι πηγαίνουν στο νησί για να ζήσουν από κοντά τα παραδοσιακά έθιμα του Πάσχα. Το πιο γνωστό γίνεται στην Καμίνια, όπου η περιφορά του Επιταφίου της ενορίας του Αγίου Ιωάννη Προδρόμου γίνεται μέσα στη θάλασσα.

Το ξακουστό έθιμο «Μπότηδες» στην Κέρκυρα είναι πλέον μια από τις πλέον γνωστές εικόνες για το Πάσχα στην Ελλάδα. Αποτελεί έναν συνδυασμό ενετικών παραδόσεων και ορθόδοξων εθίμων. Με το σήμα της πρώτης Ανάστασης στις 12 το μεσημέρι του Μεγάλου Σαββάτου, οι κάτοικοι πετούν τεράστια κανάτια γεμάτα νερό από τα μπαλκόνια τους, προσφέροντας ένα μοναδικό θέαμα.

Με το που σημάνει 12 τα μεσάνυχτα, δηλαδή μαζί με την Ανάσταση, σε κάθε πόλη και σχεδόν σε κάθε χωριό της Ελλάδας ο ουρανός γεμίζει από πολύχρωμες λάμψεις. Τα βεγγαλικά δίνουν έναν δικό τους τόνο στο πέρασμα αυτό που συμβολίζει το Πάσχα.

Στο Βροντάδο της Χίου τα βεγγαλικά πηγαίνουν σε… άλλο επίπεδο. Οι δύο «αντίπαλες» ενορίες, του Αγίου Μάρκου και της Παναγίας της Ερειθιανής, εκτοξεύουν το βράδυ του Μεγάλου Σαββάτου χιλιάδες αυτοσχέδιες ρουκέτες, με στόχο το καμπαναριό της αντίπαλης εκκλησίας, δημιουργώντας ένα μοναδικό θέαμα, σε ένα έθιμο που κρατά από τα χρόνια της Τουρκοκρατίας.

Το Άγιο Φως συμβολίζει για τους Χριστιανούς τη νίκη του Χριστού και της ζωής απέναντι στον θάνατο. Οι πιστοί φεύγουν από τις εκκλησίες με αυτό στις λαμπάδες τους και το μεταφέρουν σπίτια τους, όπου μαζί «κουβαλούν» και το αισιόδοξο μήνυμα για καλύτερες ημέρες.

Το τραπέζι μετά την Ανάσταση περιέχει παραδοσιακά τη μαγειρίτσα σε πρωταγωνιστικό ρόλο και φυσικά τα κόκκινα αυγά, με το τσούγκρισμά τους να είναι μια αγαπημένη διαδικασία για μικρούς (ιδιαιτέρως) και μεγάλους.

Το σούβλισμα του οβελία (αρνί ή κατσίκι σε κάποιες περιπτώσεις) την Κυριακή του Πάσχα αποτελεί ίσως την πιο αγαπημένη διαδικασία της εορταστικής αυτής περιόδου. Πολλοί είναι εκείνοι που αρχίζουν να ψήνουν από νωρίς το πρωί και με μπόλικη υπομονή και μεράκι, για να πετύχουν το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα.

Το Πάσχα είναι πάντα την άνοιξη, δηλαδή την εποχή του χρόνου κατά την οποία τα λουλούδια έχουν την τιμητική τους. Με αρκετό κόσμο να επιλέγει την εξοχή για να περάσει την Κυριακή του, ειδικά τα παιδιά έχουν την ευκαιρία να έρθουν πιο κοντά με τους πολύχρωμα και ευωδιαστά δώρα της φύσης.

Εκτός από τα κόκκινα αυγά, το Πάσχα κάνουν την εμφάνισή τους και τα σοκολατένια αυγά. Μια από τις αγαπημένες λιχουδιές των παιδιών, που συνήθως τις γεύονται μετά την Ανάσταση (όσα δεν είναι ανυπόμονα), ενώ και τα σοκολατένια κουνελάκια έχουν επίσης την τιμητική τους.

Ο σαϊτοπόλεμος είναι ένα έθιμο το οποίο αναβιώνει στη Μεσσηνία κάθε Πάσχα και δημιουργεί δέος. Έρχεται αμέσως μετά τον πασχαλινό οβελία, με τους συμμετέχοντες να επιδεικνύουν θάρρος και δεξιότητες, καθώς ο κίνδυνος τραυματισμού είναι πάντα υπαρκτός.