Σχολείο στις φυλακές ανηλίκων

Σχολείο για τους ανήλικους κρατουμένους στο σωφρονιστικό κατάστημα Κορίνθου και ΙΕΚ σε φυλακές ενηλίκων, θα λειτουργήσει για πρώτη χρονιά φέτος το υπουργείο Δικαιοσύνης, ενώ ο χρόνος φοίτησης θα υπολογίζεται ευεργετικά στον συνολικό χρόνο κράτησης.

«Στόχος μας είναι η φυλακή να μην λειτουργεί σαν σχολείο αναπαραγωγής του εγκλήματος, αλλά ως χώρος όπου κάποιος μπορεί να επαναπροσδιορίσει τη ζωή του, αποκτώντας δυνατότητες για την επανένταξή του στο κοινωνικό σύνολο» τονίζει στο Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων ο γεν. γραμματέας Αντεγκληματικής Πολιτικής του υπουργείου Δικαιοσύνης, Μαρίνος Σκανδάμης, με αφορμή την έναρξη της σχολικής χρονιάς αλλά και τις κοινωνικού χαρακτήρα δράσεις προς τις ευπαθείς ομάδες των φυλακισμένων.

Μέσα στον Σεπτέμβριο θα λειτουργήσει το νέο τμήμα κράτησης ανηλίκων στο κατάστημα Κορίνθου, αναφέρει ο κ. Σκανδάμης, υπογραμμίζοντας ότι σε πορεία αποπεράτωσης βρίσκεται η διαμόρφωση της πτέρυγας όπου θα εγκατασταθούν, εντός των ημερών, οι ανήλικοι, καθώς και η κατασκευή δύο αιθουσών διδασκαλίας για να παρακολουθούν μαθήματα. Η μία αίθουσα θα λειτουργεί ως γυμνάσιο και η άλλη ως δημοτικό γιατί από τα περίπου 30-40 παιδιά που θα μεταφερθούν εκεί, πολλά δεν έχουν βασικές γνώσεις. Παράλληλα, εξετάζεται και το ενδεχόμενο εκμάθησης κάποιας επαγγελματικής δεξιότητας όπως αυτή στο Κέντρο τεχνικών αλουμινίου, στον Αυλώνα, όπου εκπαιδεύονται νεαροί κρατούμενοι.

Ο γγ Αντεγκληματικής Πολιτικής αναφέρει ότι η ίδρυση σχολείου στη φυλακή ανηλίκων «προέκυψε ως αναγκαιότητα μετά τις εύλογες παρατηρήσεις του Συνηγόρου του Παιδιού και του Συμβουλίου της Ευρώπης για την αναγκαιότητα διαχωρισμού των νεαρών κρατουμένων ηλικίας 15- 18 ετών, από αυτούς των 18- 21 ετών. Κατόπιν τούτων, ο υπουργός Χαρ. Αθανασίου εξέδωσε υπουργική απόφαση η οποία μετατρέπει το κατάστημα κράτησης Κορίνθου από ενηλίκων σε ανηλίκων. Μεταφέρθηκαν ήδη 80- 90 ενήλικες κρατουμένων σε άλλες φυλακές, ενώ διατηρήθηκε η πτέρυγα κράτησης των παραβατών του στρατιωτικού ποινικού κώδικα.

Σχετικά με τα εκπαιδευτικά προγράμματα ενηλίκων ο κ. Σκανδάμης υπογραμμίζει ότι λειτουργούν πάρα πολλά και ότι πολλοί εκ των εγκλείστων είναι επιτυχόντες στα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα.

Επίσης, βρίσκεται σε εξέλιξη πρόγραμμα λειτουργίας ΙΕΚ μέσα στον Κορυδαλλό και ακόμη ένα σε αγροτική φυλακή. Αρχικός στόχος είναι η εκπαίδευση των κρατουμένων στην εκμάθηση τεχνικών τυπογραφίας και βιβλιοδεσίας. Ήδη έχει τοποθετηθεί ο διευθυντής του ΙΕΚ και υποβάλλονται αιτήσεις από τους ενδιαφερόμενους ώστε ανάλογα με τον αριθμό των συμμετασχόντων να καθοριστεί ο αριθμός των τμημάτων και η διάταξη των εκπαιδευτικών χώρων της θεωρητικής και πρακτικής άσκησης.

«Έχει μεγάλη σημασία για τους κρατουμένους» υπογραμμίζει, «να υπάρχουν προγράμματα απασχόλησης και εκπαίδευσης διότι έτσι παρέχεται στους κρατουμένους ελπίδα απορρόφησής τους στην εργασιακή αγορά άρα και ευκολότερης επανένταξής στους στην κοινωνία όταν αποφυλακιστούν».

Τα ποσοστά υποτροπής σε πανευρωπαϊκό επίπεδο υπερβαίνουν το 50%, αναφέρει και τονίζει τη «σημασία-αναγκαιότητα της παροχής βοήθειας για την επανένταξη, με τη φυλακή ως πραγματικά σωφρονιστικό και όχι εκδικητικό μέσο, όπου η περίοδος της κράτησης θα συμβάλει στον επαναπροσδιορισμό του ρόλου του κρατουμένου στη βάση νέων εφικτών στόχων».

Στο σημείο αυτό ο κ. Σκανδάμης ανακοινώνει την ύπαρξη ενός έτοιμου προς υπογραφή Προεδρικού Διατάγματος, σύμφωνα με το οποίο «όσοι συμμετέχουν σε σχολικά- εκπαιδευτικά προγράμματα θα έχουν ευεργετικό υπολογισμό στην έκτιση ποινής, δηλαδή μια ημέρα σχολικής χρονιάς -για το διάστημα του εννεάμηνου- μετρά ως δύο ημέρες κράτησης στη φυλακή».

Επίσης, για πρώτη φορά φέτος, εφαρμόζεται πιλοτικά πρόγραμμα αντιμετώπισης των εξαρτήσεων σε κρατουμένους στις φυλακές Αγ. Στεφάνου, στην Πάτρα. Υλοποιείται με τη συνεργασία του ΟΚΑΝΑ και ξεκίνησε ήδη η χορήγηση μεθαδόνης σε εξαρτημένους κρατουμένους.

Το πρόγραμμα χαρακτηρίζεται πρωτοποριακό για τις φυλακές στην Ελλάδα αλλά δεν είναι καθόλου πρωτόγνωρο για τις ευρωπαϊκές χώρες όπου σε όλες σχεδόν -πλην δύο- υπάρχουν προγράμματα χορήγησης μεθαδόνης στις φυλακές. Στόχος του προγράμματος, σημειώνει ο κ. Σκανδάμης, είναι αφενός «η μείωση των εξαρτήσεων, αφετέρου η μείωση των μεταδιδόμενων νοσημάτων που προκαλούνται μέσω της διαδικασίας παράνομης χρήσης ναρκωτικών ουσιών, ενώ διευκολύνεται η επανένταξη και γίνεται πιο λειτουργικός ατομικά και εργασιακά ο κρατούμενος». Βεβαίως, συνεχίζει, εάν το πρόγραμμα λειτουργήσει αποτελεσματικά θα επεκταθεί και σε άλλες φυλακές, ενώ πιλοτικά θα εφαρμοστεί σύντομα και στον Κορυδαλλό. Το πρόγραμμα αποτελεί ολοκληρωμένη παρέμβαση και έχει σαφή ιατρική- επιστημονική υποστήριξη από δύο ψυχιάτρους, δύο ψυχολόγους, κοινωνικούς λειτουργούς και θεραπευτικό προσωπικό. Πέρα από τους πρώτους εννέα κρατουμένους οι οποίοι εντάχθηκαν στο πρόγραμμα μετά από συνεντεύξεις και τοξικολογικές εξετάσεις, υπάρχουν άλλες 55 αιτήσεις οι οποίες θα εξεταστούν για να υπαχθούν στο πρόγραμμα με δυνατότητα συνολικής θεραπευτικής αντιμετώπισης σε πλήρη ανάπτυξη για 150 κρατουμένους.

Βεβαίως, οι χρήζοντες τέτοιου είδους βοήθεια είναι πάρα πολλοί, αναγνωρίζει ο κ. Σκανδάμης, υπολογίζοντας ότι στις ελληνικές φυλακές κρατούνται περίπου 4.000 άτομα υπόδικοι και κατάδικοι για υποθέσεις του νόμου περί ναρκωτικών, καθώς επίσης και πάρα πολλοί για εγκλήματα λόγω της χρήσης των ναρκωτικών, όπως οι ληστείες και οι κλοπές για την εξεύρεση της δόσης. Ωστόσο, υπάρχουν και άλλες θεραπευτικές παρεμβάσεις με τα «στεγνά» προγράμματα του ΚΕΘΕΑ. Ήδη, λειτουργούν τρεις θεραπευτικές κοινότητες μέσα στα καταστήματα κράτησης και 14 συμβουλευτικά προγράμματα, πέραν του ότι λειτουργεί και η μονάδα του υπουργείου στον Ελαιώνα. Εκεί, στο Κέντρο Απεξάρτησης Τοξικομανών Κρατουμένων βοηθούνται οι κρατούμενοι να απεξαρτηθούν μέσα από «στεγνά» προγράμματα και ψυχοκοινωνική υποστήριξη.

Τέλος, ο κ. Σκανδάμης, αναφερόμενος στην αναγκαιότητα βελτίωσης του σωφρονιστικού συστήματος «προκειμένου να υπάρχει η μεγαλύτερη δυνατή βοήθεια», υπογραμμίζει: «Πρέπει να οργανώσουμε όλο αυτό το πλέγμα των παρεμβάσεων μέσα σε ένα πολύ δύσκολο περιβάλλον και εντός φυλακής αλλά και δημοσιονομικά και κάνουμε ό,τι καλύτερο μπορούμε στο πλαίσιο του εφικτού».