Βόρεια Μακεδονία: Ρήξη στο αντιπολιτευόμενο VMRO για τον Γκρούεφσκι

Σοβαρές αναταράξεις σημειώνονται στις τάξεις του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης VMRO-DPMNE, λόγω της σύγκρουσης του αρχηγού του δεξιού αυτού κόμματος, Χρίστιαν Μίτσκοσκι και του πρώην ηγέτη του κόμματος και επί χρόνια πρωθυπουργού της χώρας, Νίκολα Γκρούεφσκι, ο οποίος, παρά το γεγονός ότι βρίσκεται φυγόποινος στην Ουγγαρία, ασκεί ακόμη μεγάλη επιρροή στο κόμμα.

Συγκεκριμένα, ο Χρίστιαν Μίτσκοσκι, σε συνέντευξή του στη μεγάλης κυκλοφορίας γερμανική εφημερίδα “FAZ” κατηγόρησε τον Νίκολα Γκρούεφσκι ότι βρίσκεται σε μυστικές διαπραγματεύσεις με την κυβέρνηση της Βόρειας Μακεδονίας, προκειμένου να του χορηγηθεί αμνηστία και να μπορέσει να επιστρέψει στη χώρα, με αντάλλαγμα αυτός να ασκήσει την επιρροή που διαθέτει στο αντιπολιτευόμενο κόμμα και να εξασφαλίσει ψήφους ορισμένων βουλευτών του VMRO-DPMNE, ώστε η κυβέρνηση να κατορθώσει να εξασφαλίσει στη Βουλή πλειοψηφία 2/3 που απαιτείται για την τροποποίηση του Συντάγματος της χώρας, ώστε να συμπεριληφθεί σε αυτό και η βουλγαρική μειονότητα της χώρας.

Άμεση ήταν η απάντηση του Νίκολα Γκρούεφσκι, ο οποίος σε ανάρτησή του σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης κάλεσε τον Χρίστιαν Μίτσκοσκι να αιτιολογήσει τους “ανυπόστατους” ισχυρισμούς του και τον κατηγόρησε ότι ψάχνει άλλοθι προκειμένου να δικαιολογήσει μια πιθανή αποτυχία του VMRO-DPMNE στις επικείμενες εκλογές στη χώρα.

Ο Χρίστιαν Μίτσκοσκι “ανταπέδωσε” στον Νίκολα Γκρούεφσκι και σε “απάντησή” του, επίσης σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης, τον κατηγόρησε ότι λειτουργεί ως “δούρειος ίππος” της “διεφθαρμένης” κυβέρνησης του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος και του αλβανικού κόμματος DUI και πως επιδιώκει την διάσπαση του VMRO-DPMNE.

Αφορμή για τη “σύγκρουση” αυτή Μίτσκοσκι-Γκρούεφσκι αποτέλεσε η πρόσφατη έγκριση από τη Βουλή της τροποποίησης του Ποινικού Κώδικα της χώρας, σύμφωνα με την οποία μειώνονται οι ποινές και παραγράφονται ποινικά αδικήματα στα οποία εμπλέκονται πρώην στελέχη των κυβερνήσεων της χώρας (κυρίως του VMRO-DPMNE).

Γιατί έγινε τροποποίηση του Ποινικού Κώδικα

Μεγάλο μέρος των μέσων ενημέρωσης των Σκοπίων και τοπικοί πολιτικοί αναλυτές εκτιμούν πως στην ουσία η τροποποίηση αυτή του Ποινικού Κώδικα, η οποία ψηφίστηκε από τη Βουλή με τη διαδικασία του επείγοντος και χωρίς να υπάρξει προηγουμένως καμία απολύτως διαβούλευση, γίνεται για να χορηγηθεί αμνηστία στον φυγόποινο στην Ουγγαρία, πρώην πρωθυπουργό της χώρας, Νίκολα Γκρούεφσκι και σε άλλα πρώην κυβερνητικά στελέχη επί διακυβέρνησης του, με αντάλλαγμα κάποιοι βουλευτές του VMRO-DPMNE να δώσουν τη συγκατάθεσή τους για την τροποποίηση του Συντάγματος και με τον τρόπο αυτό η κυβέρνηση να εξασφαλίσει πλειοψηφία 2/3, η οποία είναι απαραίτητη για την αλλαγή του Συντάγματος.

Η κυβέρνηση του Ντιμίταρ Κοβάτσεφσκι απορρίπτει τους ισχυρισμούς αυτούς και αναφέρει ότι οι τροποποιήσεις του Ποινικού Κώδικα, σε καμία περίπτωση δεν σχετίζονται με την “υπόθεση” του Νίκολα Γκρούεφσκι.

Ο Νίκολα Γκρούεφσκι διετέλεσε πρωθυπουργός της χώρας την περίοδο 2006-2016. Τον Νοέμβριο του 2018 διέφυγε στην Ουγγαρία όπου έλαβε πολιτικό άσυλο από τον πολιτικό του σύμμαχο Βίκτορ Ορμπάν, προκειμένου να μην εκτίσει ποινή φυλάκισης δύο ετών για υπόθεση διαφθοράς την περίοδο που ήταν πρωθυπουργός. Στο ενδιάμεσο έχουν τελεσιδικήσει εις βάρος του αρκετές άλλες αποφάσεις για πολυετείς ποινές. Ο Γκρούεφσκι, πριν από τη φυγή του στην Ουγγαρία, “φρόντισε” να εκλεγεί νέος αρχηγός του VMRO-DPMNE ο “έμπιστός” του Χρίστιαν Μίτσκοσκι, προκαλώντας τη μήνη άλλων “δελφίνων” του κόμματος.

Σύμφωνα με όλες τις δημοσκοπήσεις, το εθνικιστικό VMRO-DPMNE προηγείται σταθερά και με μεγάλη διαφορά του κυβερνώντος Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος. Ωστόσο, η σύγκρουση “κορυφής” μεταξύ Γκρούεφσκι-Μίτσκοσκι ίσως έχει επιπτώσεις στη δημοτικότητα του αντιπολιτευόμενου κόμματος.

Το ενδεχόμενο τροποποίησης του Συντάγματος, στη βάση μίας συμφωνίας της Βόρειας Μακεδονίας με τη Βουλγαρία, προκειμένου να συμπεριληφθεί σε αυτό η βουλγαρική μειονότητα που ζει στη χώρα, προκαλεί τριγμούς και αντιπαραθέσεις στα Σκόπια εδώ και πάνω από έναν χρόνο.

Ο ρόλος της Βουλγαρίας

Η Βουλγαρία παρεμπόδιζε επί τρία χρόνια την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Βόρειας Μακεδονίας με την ΕΕ λόγω ανοιχτών εθνικών, γλωσσικών και ιστορικών διαφορών μεταξύ των δύο χωρών, γεγονός που έχει προκαλέσει τις έντονες αντιδράσεις των Σκοπίων.

Ωστόσο, το καλοκαίρι του 2022, οι δύο χώρες κατέληξαν σε συμφωνία, στη βάση μιας πρότασης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σύμφωνα με την οποία η Σόφια θα άρει το βέτο που έχει θέσει για την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων των Σκοπίων με την ΕΕ, με την προϋπόθεση ότι η Βόρεια Μακεδονία θα προχωρήσει σε τροποποίηση του Συντάγματός της, με τη συμπερίληψη σε αυτό του βουλγαρικού λαού που ζει στη χώρα.

Η συμφωνία αυτή προκαλεί τις έντονες αντιδράσεις του VMRO-DPMNE, το οποίο έχει διαμηνύσει σε όλους τους τόνους ότι δεν πρόκειται να συναινέσει σε μια τέτοια τροποποίηση του Συντάγματος της χώρας, αλλά και της μεγάλης πλειοψηφίας του σλαβικού πληθυσμού της χώρας. Αντιθέτως, η συντριπτική πλειοψηφία του αλβανικού στοιχείου, που αντιπροσωπεύει το 25% του πληθυσμού της Βόρειας Μακεδονίας, υποστηρίζει τον συμβιβασμό με τη Βουλγαρία και την τροποποίηση του Συντάγματος.

Το VMRO-DPMNE ισχυρίζεται ότι η συμφωνία με τη Βουλγαρία «υπαγορεύτηκε» από τη Σόφια και τη θεωρεί επιζήμια για τα εθνικά συμφέροντα της Βόρειας Μακεδονίας.

Για την τροποποίηση του Συντάγματος της Βόρειας Μακεδονίας απαιτείται πλειοψηφία 2/3 στη Βουλή, την οποία η κυβέρνηση στα Σκόπια και τα κόμματα που υποστηρίζουν τη συμφωνία με τη Βουλγαρία δεν διαθέτουν στην παρούσα φάση. Οι πολιτικές δυνάμεις στη χώρα που υποστηρίζουν τη συμφωνία με τη Βουλγαρία και την τροποποίηση του Συντάγματος διαθέτουν περίπου 72 βουλευτές από τους 120 που αριθμεί το σύνολο του Κοινοβουλίου και για να εξασφαλίσουν πλειοψηφία 2/3 χρειάζονται τη σύμφωνη γνώμη τουλάχιστον οχτώ βουλευτών του VMRO-DPMNE.

Η κυβέρνηση της Βόρειας Μακεδονίας κατηγορεί την ηγεσία του VMRO-DPMNE ότι κρατά “όμηρο” τη χώρα και την απομακρύνει από την ευρωπαική της πορεία.

«Δεν πρέπει να μιλάμε για βουλγαρικό βέτο»

Ο Πρόεδρος της Βουλγαρίας, Ρούμεν Ράντεφ σε πρόσφατη συνέντευξή του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, αναφερόμενος στις σχέσεις της χώρας του με τη Βόρεια Μακεδονίας σχετικά με την ενταξιακή πορεία της τελευταίας προς την ΕΕ, σημείωσε ότι «δεν πρέπει να μιλάμε για βουλγαρικό βέτο» καθώς, όπως είπε, «τα κριτήρια της Κοπεγχάγης και τα Συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του περασμένου Ιουλίου θέτουν με σαφήνεια τις προϋποθέσεις ένταξης των Σκοπίων, η οποία θα πρέπει να ανταποκριθεί σ’ αυτές».

Από τη μεριά τους, η ΕΕ και οι ΗΠΑ έχουν διαμηνύσει προς τη Βόρεια Μακεδονία πως σε περίπτωση που δεν υιοθετηθεί η τροποποίηση του Συντάγματος, τότε η χώρα κινδυνεύει με διεθνή απομόνωση.

Σύμφωνα με την τελευταία απογραφή πληθυσμού που πραγματοποιήθηκε то 2021 στη Βόρεια Μακεδονία, οι Βούλγαροι αντιπροσωπεύουν μόλις το 0,2% του πληθυσμού της χώρας (συνολικά 3.500 άτομα), στοιχείο το οποίο η επίσημη Σόφια αμφισβητεί και θεωρεί ότι το ποσοστό των Βούλγαρων στη Βόρεια Μακεδονία είναι κατά πολύ μεγαλύτερο.