Τσιάρας: «Σημαντικό βήμα η οδηγία για την προστασία προσώπων που αναφέρουν παραβιάσεις του ενωσιακού δικαίου»

Aρχισε στην αρμόδια κοινοβουλευτική επιτροπή η επεξεργασία του νομοσχεδίου του Υπουργείου Δικαιοσύνης με το οποίο ενσωματώνεται η ευρωπαϊκή οδηγία για την “προστασία προσώπων που αναφέρουν παραβιάσεις ενωσιακού δικαίου”. Ως παραδείγματα προστασίας των λεγόμενων “whistleblowers” του δημοσίου ή του ιδιωτικού τομέα, ο παριστάμενος υπουργός Δικαιοσύνης, Κώστας Τσιάρας έφερε:

(α) Έναν χαμηλόβαθμο υπάλληλο σε τμήμα Δημόσιας υπηρεσίας, ο οποίος αντιλαμβάνεται πως, κατά τη σύναψη μιας δημόσιας σύμβασης, ο διευθυντής προμηθειών απαιτεί αθέμιτα ωφελήματα, προκειμένου να αναθέσει σε συγκεκριμένη επιχείρηση την εκτέλεση του έργου: “Με το παρόν νομοσχέδιο, πέραν της παράλληλης ποινικής διαδικασίας και ενδεχόμενης προστασίας του καταγγέλλοντος, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 218 του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας, ο αναφέρων” [..] τυγχάνει “ανεξάρτητης ειδικής προστασίας, που θωρακίζει την εργασιακή του εξέλιξη και την αλληλένδετη κοινωνική και οικογενειακή του υπόσταση από ενδεχόμενες επιβλαβείς ενέργειες αντεκδίκησης και στοχοποίησής του”,

(β) Έναν εργαζόμενο σε φαρμακευτική εταιρεία, ο οποίος αντιλαμβάνεται αφενός ότι η εταιρεία απορρίπτει επιβλαβή για τη δημόσια υγεία απόβλητα σε μια κοίτη ποταμού, με συνέπεια την καταστροφή του φυσικού περιβάλλοντος, και από την άλλη, χρησιμοποιεί παρανόμως για πειραματικούς σκοπούς, ζώα συντροφιάς. Με το συγκεκριμένο νομοσχέδιο ο υπάλληλος ενθαρρύνεται να αποκαλύψει τις εγκληματικές ενέργειες της επιχείρησης μέσω προστατευτικού για την εργασιακή του εξέλιξη, χαρακτήρα των διατάξεων σημείωσε ο υπουργός Δικαιοσύνης.

Με το παρόν σχέδιο νόμου, είπε ο κ. Τσιάρας, προασπίζουμε τη διαφάνεια του δημόσιου τομέα, παρέχουμε την δυνατότητα σε όλους τους εργαζόμενους να καταγγείλουν σε ασφαλές περιβάλλον, κάθε περίπτωση που παρέχεται σε γνώση τους, και αφορά σε ζητήματα διαφθοράς και διασπάθισης των δημοσίων και ευρωπαϊκών πόρων, και κάθε άλλη παράνομη δραστηριότητα που αντιτίθεται στους κανόνες του ενωσιακού δικαίου. Ταυτόχρονα με τον ίδιο τρόπο προστατεύουμε και τους καταγγέλλοντες εργαζόμενους στις ιδιωτικές επιχειρήσεις, προκειμένου η λειτουργία τόσο του δημοσίου όσο και του ιδιωτικού τομέα να διέπεται από τις αρχές της διαφάνειας και της νομιμότητας. Είναι ένα βήμα στην εξέλιξη του κράτους δικαίου. Και έτσι πρέπει να δει κανείς την ενσωμάτωση της συγκεκριμένης οδηγίας στην ελληνική έννομη τάξη, τόνισε ο κ. Τσιάρας.

Για το θέμα της επέκτασης των πεδίων εφαρμογής αυτής της ρύθμισης, ο κ. Τσιάρας είπε ότι δεν υπάρχει υποχρέωση από την ευρωπαϊκή οδηγία, πως πρόκειται για μια νέα θεσμική διαδικασία, που δεν έχει ανάλογο προηγούμενο, ώστε να υπάρχει η σχετική εμπειρία, και πως οι υπεύθυνοι παραλαβής και παρακολούθησης των αναφορών [..] είναι υπάλληλοι που δεν έχουν εξοικείωση με το θεσμό. Ωστόσο, ο κ. Τσιάρας πρόσθεσε ότι “ξεκινάμε πιλοτικά με την ενσωμάτωση της οδηγίας προκειμένου να αποκτηθεί μια εμπειρία, και σε ένα δεύτερο χρόνο, να καταφέρουμε να διευρύνουμε το πεδίο εφαρμογής”. Όσο για την παροχή οικονομικών κινήτρων, που προτάθηκε από βουλευτές, είπε ότι δεν προβλέπονται, “διότι υπάρχει ο φόβος της κατάχρησης της προστασίας που παρέχει η οδηγία και ο κίνδυνος να αλλοιωθούν οι σκοποί της οδηγίας ως προς την ενθάρρυνση, ειδικά των καλόπιστων επώνυμων αναφορών”.