Ο Θεός αγαπάει το Xαβιάρι: Η ταινία που πρέπει να δεις την 25η Μαρτίου

Η ταινία «Ο Θεός αγαπάει το χαβιάρι» (God Loves Caviar) είναι ελληνική ιστορική-βιογραφική ταινία του 2012, σε σκηνοθεσία Γιάννη Σμαραγδή. Βασίζεται στην αληθινή ιστορία του Ιωάννη Βαρβάκη, Έλληνα πειρατή, που έγινε ευεργέτης και επιχειρηματίας, χτίζοντας την περιουσία του από το χαβιάρι στη Ρωσία του 18ου αιώνα.

Ο Ιωάννης Βαρβάκης (τον οποίο υποδύεται ο Σεμπάστιαν Κοχ) ξεκινάει την πορεία του ως πειρατής στο Αιγαίο, αλλά γρήγορα αποφασίζει να εγκαταλείψει τη ζωή της παρανομίας. Ταξιδεύει στη Ρωσία και υπηρετεί υπό τις διαταγές της Μεγάλης Αικατερίνης (Κατρίν Ντενέβ), η οποία του δίνει την ευκαιρία να εμπορευτεί το χαβιάρι στη Ρωσική Αυτοκρατορία. Μέσα από σκληρή δουλειά και εξυπνάδα, γίνεται ένας από τους πιο ισχυρούς και πλούσιους επιχειρηματίες της εποχής. Παρόλα αυτά, η ζωή του δεν είναι εύκολη, καθώς έρχεται αντιμέτωπος με προδοσίες, πολιτικές ίντριγκες και τις προσωπικές του ηθικές συγκρούσεις.

Τα γυρίσματα της ταινίας ξεκίνησαν στις 31 Οκτωβρίου 2011 και ολοκληρώθηκαν στις 13 Απριλίου 2012. Για τις ανάγκες της ταινίας κατασκευάστηκαν 300 νέα κοστούμια και άλλα 800 ενοικιάστηκαν από το εργαστήριο του Cornejo στην Ισπανία, ένα από τα μεγαλύτερα βεστιάρια του κόσμου. Τα γυρίσματα έγιναν τόσο στην Ελλάδα, από τα Ψαρά ως την Αγία Πετρούπολη. Το καστ απαρτίζουν ηθοποιοί από 6 χώρες: Αγγλία, Γαλλία, Ρωσία, Ισπανία, Γερμανία και Ελλάδα, ενώ τα γυρίσματα έγιναν σε πέντε χώρες.

Η ταινία προβλήθηκε στους κινηματογράφους στην Ελλάδα, από τις 11 Οκτωβρίου 2012. Τη διανομή της ταινίας στην Ελλάδα και την Κύπρο έχει αναλάβει η Feelgood Entertainment σε συνεργασία με το ελληνικό γραφείο της SONY Pictures Home Entertainment Hellas. Η παγκόσμια πρεμιέρα έγινε τον Σεπτέμβριο του 2012 στο 37o Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Τορόντο. Κυκλοφόρησε επίσης με τη μορφή ντιβιντί στις 7 Μαρτίου 2013 και με τη μορφή Blu-Ray στις 5 Απριλίου της ίδιας χρονιάς.

Για τη σκηνοθεσία και οι τις ερμηνείες

Ο Γιάννης Σμαραγδής δίνει στην ταινία μια επική αίσθηση, με όμορφη κινηματογράφηση που αναδεικνύει τόσο τη ρωσική αυτοκρατορική αυλή όσο και τα ελληνικά τοπία. Ο Σεμπάστιαν Κοχ προσφέρει μια δυνατή ερμηνεία ως Βαρβάκης, αποτυπώνοντας την εξέλιξή του από έναν τολμηρό νέο σε έναν ώριμο άντρα που ψάχνει τη λύτρωση. Η Κατρίν Ντενέβ, με την επιβλητική της παρουσία, δίνει κύρος στην ταινία, ενώ ο Τζον Κλιζ και ο Λάκης Λαζόπουλος προσθέτουν ενδιαφέρουσες πινελιές στους ρόλους τους.

Η Αθήνα την 25η Μαρτίου αποτελεί πάντα εγγύηση

Θεματική και μηνύματα

Η ταινία πραγματεύεται ζητήματα όπως η δύναμη του πάθους, η αναζήτηση της προσωπικής ευτυχίας και η σημασία της ευεργεσίας. Ο Βαρβάκης, παρά τον πλούτο του, ανακαλύπτει ότι η αληθινή του κληρονομιά δεν είναι τα χρήματα, αλλά το καλό που αφήνει πίσω του.

«Ο Θεός αγαπάει το χαβιάρι» έλαβε θετικές κριτικές για την παραγωγή και την κινηματογραφική του αισθητική, αν και κάποιοι θεατές θεώρησαν ότι η αφήγηση ήταν αργή σε σημεία. Ωστόσο, αποτελεί μια αξιόλογη προσθήκη στον ελληνικό κινηματογράφο, προσφέροντας στο κοινό μια εντυπωσιακή ιστορία βασισμένη σε πραγματικά γεγονότα.

Ο Βαρβάκης ξεκίνησε ως πειρατής στο Αιγαίο, πολεμώντας τους Οθωμανούς στο πλευρό των Ρώσων κατά τον Ρωσοτουρκικό πόλεμο (1768-1774). Μετά την υπογραφή της Συνθήκης του Κιουτσούκ-Καϊναρτζή, εγκαταστάθηκε στη Ρωσία και ασχολήθηκε με το εμπόριο χαβιαριού, αποκτώντας τεράστια περιουσία.

Η σχέση της ταινίας με το 1821

Όταν ξέσπασε η Επανάσταση του 1821, ο Βαρβάκης δεν έμεινε αμέτοχος. Παρότι ζούσε στη Ρωσία και είχε ισχυρούς δεσμούς με την αυτοκρατορική αυλή, διέθεσε μεγάλα χρηματικά ποσά για την υποστήριξη του Αγώνα, προσφέροντας οικονομική βοήθεια στους επαναστάτες, αλλά και για την ανακούφιση των προσφύγων και των χήρων του πολέμου. Επιπλέον, φρόντισε για την ίδρυση σχολείων και νοσοκομείων, συμβάλλοντας στην πνευματική και κοινωνική αναγέννηση της Ελλάδας.

Ένα από τα σημαντικότερα έργα του ήταν η δωρεά του για την ίδρυση της Βαρβακείου Σχολής στην Αθήνα, η οποία συνέβαλε στη μόρφωση πολλών γενεών Ελλήνων μετά την απελευθέρωση.

Ποιος ήρωας της Ελληνικής Επανάστασης είσαι;

Αν και η ταινία δεν εστιάζει αποκλειστικά στην Επανάσταση, παρουσιάζει την πορεία του Βαρβάκη ως έναν Έλληνα που, παρά τον πλούτο και την επιτυχία του στο εξωτερικό, διατηρεί την αγάπη του για την πατρίδα και τη στηρίζει όταν τη χρειάζεται περισσότερο. Η ιστορία του αντικατοπτρίζει τον αγώνα των Ελλήνων της διασποράς που προσέφεραν πολύτιμη βοήθεια στην Επανάσταση, τόσο οικονομικά όσο και πολιτικά.

Μέσα από τον Βαρβάκη, η ταινία δείχνει πώς η Επανάσταση δεν ήταν μόνο τοπική, αλλά και διεθνής υπόθεση, με τους Έλληνες από όλο τον κόσμο να συνεισφέρουν στον Αγώνα για την ελευθερία.