70 χρόνια Fender Stratocaster: Η κιθάρα που άλλαξε για πάντα τον ηλεκτρικό ήχο

Αν σκεφτείς τον κόσμο και την κοινωνία περίπου 70 χρόνια πίσω, δεν υπάρχουν πολλές πτυχές της ποπ κουλτούρας που έχουν μείνει ίδιες. Τα ρούχα και τα χτενίσματα έχουν αλλάξει και επανέρχονται μεν, αλλά με αλλαγές. Οι ταινίες φαίνονται διαφορετικές. Η μουσική ακούγεται διαφορετικά. Τα κανάλια διανομής με τα οποία απολαμβάνουμε την σημερινή ποπ κουλτούρα είναι επίσης διαφορετικά και πόσο μάλλον τώρα που το Instagram, το TikTok και το YouTube έχουν αντικαταστήσει το ραδιόφωνο και την τηλεόραση ως κυρίαρχες δυνάμεις.

Αλλά ένα στοιχείο που παρέμεινε σταθερό με τα χρόνια και στην πραγματικότητα έχει γίνει ένα διεθνώς αναγνωρισμένο σύμβολο, είναι η Fender Stratocaster. Από τις πρώτες τηλεοπτικές εμφανίσεις τη δεκαετία του ’50 μέχρι φέτος στο ημίχρονο του Super Bowl του 2024. Όπου υπάρχει ηλεκτρικός ήχος, υπάρχει πάντα μία Stratocaster που γοήτευσε ένα ακόμη παιδί που ονειρεύεται να παίζει την εξάρχοδη θεά.

Σχεδιασμένη στις αρχές της δεκαετίας του ’50 από τους Leo Fender και George Fullerton, κυκλοφόρησε για πρώτη φορά το 1954. Η Stratocster βασίστηκε στην επιτυχία της Fender Telecaster, που χαρακτηριζόταν από την μίνιμαλ ηλεκτρονική της δομή και την ποιότητα κατασκευής. Η Strat, όπως έμεινε γνωστή, δεν μετατράπηκε απλά σε ένα premium όργανο. Ήταν και φοβερά σέξι ως εμφάνιση.  Αντιγράφηκε από κατασκευαστές σε όλο τον κόσμο για δεκαετίες, όπως και το περίγραμμα του σώματος της κιθάρας, το οποίο έκανε μια πιο άνετη εμπειρία παιξίματος. Η Strat διέθετε επίσης ένα καινοτόμο σύστημα tremolo, το whammy bar, και τρία επίπεδα pickups για ένα επίπεδο ευελιξίας που ίσως δen κατάφερε ποτέ κανένας να το ξεπεράσει.

Το όργανο υιοθετήθηκε για πρώτη φορά από τους πρώτους καλλιτέχνες του Rock ‘n’ Roll, αλλά ήταν επίσης δημοφιλές στους κιθαρίστες που έπαιζαν country και blues. Τις δεκαετίες του ’60 και του ’70, ωστόσο, εδραιώθηκε η ιδιότητα του εικονιδίου, καθώς χρησιμοποιήθηκε ευρέως από μερικά από τα μεγαλύτερα ονόματα που γνώρισε ποτέ ο κόσμος της κιθάρας: Pete Townshend, Stevie Ray Vaughn, David Gilmour, Eric Clapton, George Harrison και, o θρύλος, Jimi Hendrix.

Ο Mark Knopfler και ο Eddie Van Halen την κράτησαν στο προσκήνιο καθ’ όλη τη διάρκεια της δεκαετίας του ’80 και στη συνέχεια εξερράγη σε δημοτικότητα για άλλη μια φορά στη δεκαετία του ’90 όταν την χρησιμοποίησε ο Kurt Cobain – και κυρίως για να τα κάνει κομμάτια επί σκηνής. Ο Mike McCready των Pearl Jam παίζει επίσης περίφημα μια έκδοση του 1959, ενώ στον κόσμο του indie rock, ο Doug Martsch των Built to Spill παίζει αποκλειστικά και μόνο Strat εδώ και δεκαετίες. Ο Mac DeMarco είναι πιστός χρήστης, όπως και ο Ed O’Brien των Radiohead και ο Adam Granduciel των War on Drugs. Βασικά όποιος ασχολείται σοβαρά με τις κιθάρες έχει τουλάχιστον μία στο οπλοστάσιό του.

Όπως συμβαίνει με τα περισσότερα προϊόντα που κατάφεραν να αντέξουν τη δοκιμασία του χρόνου, ένα από τα πιο εντυπωσιακά πράγματα για την Strat, είναι το πόσο σχετικά αμετάβλητη έχει παραμείνει μετά από τόσα χρόνια. Για το ανεκπαίδευτο μάτι, υπάρχει μια εξαιρετικά μικρή διαφορά μεταξύ μιας πρωτότυπης έκδοσης του 1954 και μιας που κατασκευάστηκε φέτος, μιας και η Fender γιορτάζει την 70η επέτειο της κιθάρας με μια σειρά μοντέλων σε διάφορες τιμές. Υπάρχουν περισσότερα χρώματα που προσφέρονται τώρα και υπάρχουν μικρές διαφορές στους τύπους των ξύλων που χρησιμοποιούνται (κυρίως λόγω της διαθεσιμότητας), αλλά τα καθοριστικά χαρακτηριστικά του – τα τρία pickups, το σχήμα, το σύστημα tremolo – είναι όλα εκεί, όπως ήταν το 1954.

 Και προφανώς θα παραμείνουν έτσι για πολύ ακόμα.