Falling Down: Η κοινωνική σάτιρα που βρέθηκε 30 χρόνια μπροστά από την εποχή της

Η ταινία ξεκινάει με ένα γνώριμο σκηνικό, ο ήρωάς μας είναι κολλημένος στην κίνηση και λιώνει από τη ζέστη λόγω χαλασμένου κλιματιστικού. Τα νεύρα του είναι τεντωμένα καθώς προσπαθεί να φτάσει στο σπίτι της συζύγου του με την οποία είναι σε διάσταση, για να δώσει το δώρο γενεθλίων του παιδιού τους. Η ιστορία μας εκτυλίσσεται στην Καλιφόρνια, μια περιοχή η οποία ήταν η πρώτη που έφτυσε κατάμουτρα τη θεωρία του Τέλους της Ιστορίας.

Όταν ο Πίτερ Σέλερς έδωσε τη δική του προφητεία για το σήμερα

Μιλάμε για την πολιτεία των ΗΠΑ που γέννησε τη νέα εποχή με ανέλπιστους πρωταγωνιστές, όπως τον Ρόντνεϊ Κινγκ και τον Ο.Τζ. Σίμπσον. Το βίαιο περιβάλλον της περιοχής ανάμεσα στους Κορεάτες και τους Λατίνους με φόντο μια εξέγερση που σιγόβραζε για χρόνια επηρέασε την Αμερική, και κατά συνέπεια τον κόσμο ολόκληρο, με τρόπους που αργήσαμε να καταλάβουμε και έφτασαν μέχρι τις προεδρικές εκλογές του 2016. 

Ο Μάικλ Ντάγκλας του Falling Down δεν έχει καμία σχέση με τον κυνικό καλοντυμένο χρηματιστή του Wall Street. Δεν έχει καμία απολύτως σχέση με τον προβληματισμένο αστυνομικό του Βασικού Ενστίκτου. Είναι ένας φαινομενικά συνηθισμένος μικροαστός με καθημερινά προβλήματα, αλλά το μεγαλύτερό του πρόβλημα είναι η συσσωρευμένη οργή του. Είναι οργισμένος με τη γυναίκα του, είναι οργισμένος με τη δουλειά του, με το πού πάει η κοινωνία, με το πώς λειτουργούν τα φαστφουντάδικα. 

Η πορεία του William Foster είναι δύσκολη και στη διάρκειά της αρνείται να βγάλει τη στολή του καθώς πρέπει λευκού Αμερικάνου. Το κοντομάνικο πουκάμισο παραμένει ασφυκτικά κουμπωμένο και η η γραβάτα ακόμα πιο ασφυκτικά δεμένη. Είναι τα τελευταία σύνορα μιας Αμερικής που έχει πάψει να υπάρχει, αν υπήρξε ποτέ. 

Τι έχει να μας πει το Βασικό Ένστικτο 30 χρόνια μετά;

Τα εμπόδια που βρίσκει είναι μικρές αλληγορίες σαν μια σοβαρή φαρσοκωμωδία παρεξηγήσεων που προσπαθούν να τον αποτρέψουν από τον στόχο του, από την Ιθάκη του σαν άλλος Οδυσσέας. Ωστόσο δεν χρειάζεται να φτάσουμε στην κατάληξη της ταινίας για να καταλάβουμε ότι όπως ακριβώς και στην Οδύσσεια, έτσι και σε αυτή, οι περιπέτειες είναι που μετράνε. Ο γάμος του, η δουλειά του, έχουν όλα τελειώσει και οι περιπέτειες είναι αυτές που τον βοηθούν να το καταλάβει, αλλά και να το βοηθήσουν να βγει από την κοινωνική φούσκα που ζει ο ίδιος.

Στην ευθεία που έχει χαράξει, αγνοώντας επιδεικτικά τους ελιγμούς που κάνουμε στη ζωή, βλέπει υφές μιας κοινωνίας που δεν γνωρίζει ότι υπάρχουν και γενικά μένουν εκτός της mainstream αποτύπωσης της κοινωνίας. Μιλάμε για μια εποχή χωρίς social media που δεν ήξερες πραγματικά τι συμβαίνει γύρω σου έξω από τον κύκλο σου. Η σπουδαιότητα στη ματιά του Σουμάχερ πάνω στην ψηλάφηση αυτών των ματιών είναι ότι τις κάνει σε πρώτο πρόσωπο. Για παράδειγμα ο νεοναζί μαγαζάτορας υποχρεώνεται να αποκαλυφθεί ο ίδιος, το ίδιο συμβαίνει και με τους παράλογους κανόνες με τους οποίους λειτουργεί ο κορπορατισμός, έστω και με τη μορφή του ωραρίου στο μενού του φαστφουντάδικου. 

Μια πολιτική σάτιρα που βρίσκεται μόλις ένα κλικ μακριά σου 

Φτάνοντας στην προβλήτα, ο Foster δεν ψάχνει απαντήσεις, τα έχει καταλάβει όλα, θέλει απλά να δει το παιδί του για μία τελευταία φορά. Αυτός που ψάχνει απαντήσεις είναι τελικά και το όργανο της θείας δίκης σε ένα περίεργο twist. Ο Ρόμπερτ Ντυβάλ δεν είναι ένας συνηθισμένος sad cop από αυτούς που έχουμε δει σε αμέτρητες ταινίες και σειρές.

Αναβάλει την αποστρατεία του, όχι γιατί πρέπει να συνεχίσει να είναι αστυνομικός, αλλά γιατί αυτή είναι η οδός για να φτιάξει τη δική του σχέση με τη γυναίκα του, μία σχέση που παίρνει βελτίωση, σε αντίθεση με τη σχέση που είχε ο Ντάγκλας. Αυτό είναι τελικά το ηθικό δίδαγμα της ταινίας, αφήνοντας για λίγο στην άκρη την προφητεία και την διεισδυτική ματιά στις αόρατες διαιρέσεις της Αμερικής. Όταν έχεις ένα σφυρί στα χέρια σου, τότε δεν είναι όλα τα προβλήματα καρφιά, μερικές φορές πρέπει να βρεις την πένσα για να τα βγάλεις από το ξύλο.