Daily-News.GR Η Καθημερινή σας ενημέρωση – dailynews.gr
Η δύσοσμη δημοσιογραφική και πολιτική ιστορία πίσω από την τραγωδία του Hillsborough
Πίσω ή αν προτιμάτε παράλληλα με την φοβερή αυτή τραγωδία υπάρχει η ιστορία της εφημερίδας «The Sun» η οποία προκάλεσε την οργή των οπαδών της Λίβερπουλ όταν μερικές ημέρες μετά την τραγωδία κυκλοφόρησε με πρωτοσέλιδο τίτλο «Η αλήθεια» και ούτε λίγο, ούτε πολύ κατηγορούσε τους οπαδούς της ομάδας του μεγάλου λιμανιού.
Το περιβόητο πρωτοσέλιδο της 19ης Απριλίου είχε τρεις υπότιτλους:
– Ορισμένοι οπαδοί έκλεψαν τους νεκρούς
– Ορισμένοι οπαδοί ουρούσαν τους γενναίους αστυνομικούς.
– Ορισμένοι οπαδοί κλωτσούσαν τους διασώστες ενώ έδιναν το φιλί της ζωής.
Το 1989 η Sun είχε για διευθυντή τον Κέλβιν Μακένζι. Ένα σκληρό άνθρωπο και δημοσιογράφο, που δεν υπολόγιζε τους συντάκτες του και έβαζε τους τίτλους που ο ίδιος ήθελε στα ρεπορτάζ.
«Εκείνη την εποχή ο Μακένζι ήταν ο αμφιλεγόμενος διευθυντής της Sun. Τού άρεσε να βάζει τους δικούς του τίτλους. Έγραψε τον τίτλο “Η αλήθεια” και το γνωρίζω καλά, γιατί ενώ ετοιμαζόμουν να φύγω από την αίθουσα σύνταξης τον είδα να σχεδιάζει την πρώτη σελίδα. Έμεινα κατάπληκτος γιατί δεν ήταν ένας τίτλος που απηχούσε σε όσα είχα γράψει. Δεν χρησιμοποίησα ποτέ αυτή την έκφραση, πιστεύοντας ότι έχω γράψει ένα ισορροπημένο απ’ όλες τις πλευρές άρθρο…» δήλωσε πριν από λίγα χρόνια σε ντοκιμαντέρ του BBC ο Χάρι Άρνολντ. Ο ρεπόρτερ που είχε γράψει το ρεπορτάζ…
«Έτσι έπιασα τον Μακένζι και του είπα. Δεν μπορείς να βάλεις ένα τέτοιο τίτλο. “Γιατί όχι;” μου απάντησε. Του είπα “δεν μπορείς γιατί δεν ξέρουμε αν είναι η αλήθεια, αλλά μια βερσιόν της αλήθειας. Με πήρε πιο πέρα και μου είπε “μην ανησυχείς, θα κάνω ξεκάθαρο ότι όλα αυτά λέγονται και δεν θα τα υιοθετήσουμε”. Δεν ήμουν ευχαριστημένος, αλλά είναι αλήθεια ότι οι ρεπόρτερ σπάνια διαφωνούν με τους διευθυντές τους και ειδικά αν αυτός είναι ο Κέλβιν Μακένζι», συνέχισε.
Όπως ήταν απόλυτα φυσικό το πρωτοσέλιδο αυτό προκάλεσε σοκ, οργή αλλά και ένα πρωτοφανές μποϊκοτάζ από ολόκληρο το Λίβερπουλ σε βάρος της Sun, το οποίο σε μεγάλο βαθμό φτάνει μέχρι τις ημέρες μας. Νεαροί γέμισαν τους τοίχους της πόλης με το σύνθημα «Don’ t buy the Sun», κάθε Κυριακή που είχε αγώνα στο Άνφιλντ υπήρχε διαδήλωση κατά του ευρείας κυκλοφορίας ταμπλόιντ, ιδιοκτησίας Ρούμπερτ Μέρντοχ. Πολλοί άρπαζαν από τα σημεία πώλησης τις εφημερίδες και τις κατέστρεφαν. Οι περισσότεροι ιδιοκτήτες καταστημάτων διανομής Τύπου αρνούνταν να βάλουν στο μαγαζί τους τη συγκεκριμένη εφημερίδα. Σε ακραίες περιπτώσεις υπήρχαν μέχρι και ξυλοδαρμοί ατόμων οι οποίοι είχαν «συλληφθεί» να διαβάζουν την Sun.
Στο πρωτοσέλιδο της Sun η τότε πρωθυπουργός της Μεγάλης Βρετανίας, Μάργκαρετ Θάτσερ βρήκε έναν ανέλπιστο σύμμαχο στην μέχρι τελικής πτώσης μάχη που ετοιμαζόταν να δώσει ενάντια στα φαινόμενα βίας στα Αγγλικά γήπεδα. Η ευκαιρία που έψαχνε της δόθηκε. Κανείς δεν θα μάθει ποτέ αν αυτό έγινε σε αγαστή συνεργασία με την εφημερίδα ή απλά η «Σιδηρά Κυρία» εκμεταλλεύτηκε εκείνο το πρωτοσέλιδο.
Για να επιβεβαιωθεί το σενάριο Θάτσερ -όπως αποδείχθηκε μερικά χρόνια αργότερα- αλλοιώθηκαν σκόπιμα 164 καταθέσεις απλών αστυνομικών ,που ήταν εκείνη την ημέρα στο γήπεδο, αφαιρώντας εντελώς 116 παραγράφους, που περιέγραφαν τις αστυνομικές παραλείψεις και την έλλειψη συντονισμού για να σωθούν κάποιες ζωές. Ενώ υπήρχαν 42 ασθενοφόρα στο γήπεδο, μόνο 2 μπήκαν στον αγωνιστικό χώρο να προσφέρουν ιατρική βοήθεια, διότι «γινόντουσαν συμπλοκές με χούλιγκαν». Οι ιατροδικαστές πήραν δείγματα αίματος από μικρά παιδιά για να τσεκάρουν τα επίπεδα αλκοόλ και η αστυνομία έψαχνε τα ποινικά μητρώα των νεκρών, ώστε να βρει στοιχεία που να τους καταδικάζει και να τους επιρρίψει ευθύνες!
Η Θάτσερ επεδίωκε την κάθαρση. Η αστυνομία έβαλε το… χεράκι της. Τα ΜΜΕ έστρωσαν το χαλί για την αποδοχή από την κοινή γνώμη. Τις ημέρες που ακολούθησαν το πρωτοσέλιδο της Sun η οργή στο Λίβερπουλ μεγάλωνε. Συγγενείς των θυμάτων δημιούργησαν οργανώσεις που ζητούσαν δικαιοσύνη για τα θύματα του «Hillsborough» τα οποία είχαν παρουσιαστεί σα να έφταιγαν για το θάνατό τους.
Μια συγγνώμη που άργησε 23 ολόκληρα χρόνια
«Πήρε περισσότερο από δυο δεκαετίες, 400.000 έγγραφα και δυο χρόνια έρευνας για να ανακαλύψω με τρόμο, ότι θα έπρεπε να βάλω τον τίτλο “τα ψέματα” αντί για το “η αλήθεια”. Ναι, έκανα ένα τεράστιο λάθος. Πριν από 23 χρόνια, πήρα στα χέρια μου την ανταπόκριση ενός έγκυρου πρακτορείου ειδήσεων στο Σέφιλντ, όπου υπήρχαν σοβαρές καταγγελίες από αστυνομικούς εναντίον των οπαδών. Δεν είχα κανένα λόγο να πιστεύω ότι οι αρχές είχαν λόγους να κρύψουν την αλήθεια, μετά από μια τέτοια καταστροφή. Όπως ξεκάθαρα είπε ο πρωθυπουργός, όλα ήταν ψέματα και μέρος από μια συντονισμένη επιχείρηση της αστυνομίας να ρίξει την ευθύνη της τραγωδίας στους οπαδούς της Λίβερπουλ».
Η δήλωση αυτή ανήκει στον σκληρό Κέλβιν Μακένζι ο οποίος υπό το βάρος του επίσημου πορίσματος που εξέδωσε μια ανεξάρτητη Αρχή η οποία συστήθηκε το 2010 και το οποίο αποκάλυπτε την σκευωρία Θάτσερ- αστυνομίας, αναγκάστηκε να ζητήσει δημόσια συγγνώμη τόσο ο ίδιος όσο και η Sun η οποία την επόμενη ημέρα κυκλοφόρησε με τίτλο «η πραγματική αλήθεια».
Τίποτα όμως δεν άλλαξε σε ότι αφορά την αντιμετώπιση των φιλάθλων της Λίβερπουλ προς την εφημερίδα και έτσι το ιστορικό μποϊκοτάζ φτάνει μέχρι τις ημέρες μας αν και σίγουρα με λιγότερη ένταση. Ο χρόνος, άλλωστε, όπως λένε, είναι ο καλύτερος γιατρός…
Λίγες ώρες πριν τον Κέλβιν Μακένζι και την Sun ο ίδιος ο τότε πρωθυπουργός της Μεγάλης Βρετανίας Ντέιβιντ Κάμερον ζήτησε συγνώμη στις οικογένειες των θυμάτων κάνοντας λόγο για ευθύνες της αστυνομίας! «Οι φίλαθλοι δεν ήταν αυτοί που ευθύνονταν για την τραγωδία», τόνισε χαρακτηριστικά ο Βρετανός πρωθυπουργός.
Ο Κάμερον παραδέχθηκε ότι 59 από τους 96 νεκρούς θα μπορούσαν να είχαν ζήσει, αν τους παρεχόταν άμεση ιατρική βοήθεια και σχολίασε: «Ήταν μεγάλο λάθος της αστυνομίας που παραποίησε τις καταθέσεις, για να ρίξει την ευθύνη στους οπαδούς. Οι οπαδοί της Λίβερπουλ, είναι πλέον βέβαιο, ότι δεν ευθύνονται για την καταστροφή»!
Ήταν ο πρωθυπουργός της Μεγάλης Βρετανίας αυτός που κάλεσε την εφημερίδα να ζητήσει συγγνώμη για το «κατάπτυστα αναληθές» δημοσίευμα του 1989, ζητώντας από τον ίδιο τον Μακένζι να αναλάβει τις ευθύνες του.
Το χρονικό της τραγωδίας στο Hillsborough
Σάββατο 15 Απριλίου 1989. Στάδιο Hillsborough. Έδρα της «Shefield Wednesday». Στο συγκεκριμένο γήπεδο η Λίβερπουλ αντιμετώπιζε τη Νότιγχαμ Φόρεστ, στον ένα από τους δύο ημιτελικούς του κυπέλλου Αγγλίας. Έξω από το γήπεδο έχουν συγκεντρωθεί χιλιάδες οπαδοί των «Κόκκινων» χωρίς να έχουν στην κατοχή τους εισιτήριο. Λίγο πριν από την έναρξη του αγώνα από μια μικρή θύρα που σίγουρα δεν μπορούσε να ικανοποιήσεις τις ανάγκες ενός τέτοιου παιχνιδιού, άρχισαν να συρρέουν υπεράριθμοι φίλαθλοι. Σύμφωνα με υπολογισμούς στο βόρειο πέταλο του γηπέδου μπήκαν περισσότεροι από 3000 άτομα επιπλέον του ορίου χωρητικότητας!
Από την απίστευτη πίεση τα προστατευτικά κιγκλιδώματα μεταξύ εξέδρας και αγωνιστικού χώρου υποχώρησαν και όπως ήταν φυσικό δημιουργήθηκε πανικός. Στο μεταξύ το παιχνίδι είχε ξεκινήσει αν και όλοι είχαν καταλάβει πως κάτι δεν πήγαινε καλά στην συγκεκριμένη θύρα. Όσοι οπαδοί είχαν καταφέρει να ξεφύγουν από την κερκίδα του θανάτου κάθισαν πίσω από την γραμμή του άουτ και την εστία του τερματοφύλακα.
Ήταν τόσοι πολλοί, ωστόσο, που κάποια στιγμή άρχισαν να μπαίνουν και εντός του αγωνιστικού χώρου. Έτσι ο διαιτητής, όπως φαίνεται και στα τηλεοπτικά πλάνα του BBC που μετέδιδε ζωντανά τον αγώνα, αναγκάζετε να διακόψει το ματς.
Η τραγωδία μόλις είχε αρχίσει να λαμβάνει φρικτές διαστάσεις. Ασθενοφόρα πηγαινοέρχονται, φίλαθλοι κλαίγοντας μπαίνουν μέσα στο γήπεδο προκειμένου να γλιτώσουν, φορεία με νεκρούς και τραυματίες (ακόμα και τα πανό των οπαδών της Λίβερπουλ,χρησιμοποιήθηκαν ως φορεία), πανικόβλητα άτομα να σκαρφαλώνουν στο πάνω διάζωμα για να σωθούν και αστυνομικούς να μην ξέρουν τι να πρωτοκάνουν.
Τελικός απολογισμός 96 νεκροί στην πλειοψηφία τους παιδιά και πάνω από 200 τραυματίες με συντριπτικά κατάγματα του κρανίου ή του θώρακα, εσωτερική αιμορραγία ή βαθιά τραύματα από τα σιδερένια κάγκελα που μπήκαν στο σώμα τους.
Τα ονόματα των 96 νεκρών
Συνολικά 95 άνθρωποι έχασαν την ζωή τους εκείνο το μαύρο απόγευμα. Ένας ακόμα απεβίωσε τέσσερα χρόνια αργότερα καθώς δεν κατάφερε να βγει ποτέ από το κώμα στο οποίο έπεσε εξαιτίας των σοβαρών τραυμάτων του.
Το μικρότερο θύμα αυτής της τραγωδίας ήταν ο 10χρονος Jon-Paul Gilhooley που ήταν ξάδερφος του εμβληματικού αρχηγού της Liverpool Steven Gerrard ο οποίος στην αυτοβιογραφία του έχει γράψει πως όταν ήταν μικροί εύχονταν κάποια στιγμή να καταφέρουν να φορέσουν την κόκκινη φανέλα…
John Alfred Anderson (62)
Colin Mark Ashcroft (19)
James Gary Aspinall (18)
Kester Roger Marcus Ball (16)
Gerard Bernard Patrick Baron (67)
Simon Bell (17)
Barry Sidney Bennett (26)
David John Benson (22)
David William Birtle (22)
Tony Bland (22)
Paul David Brady (21)
Andrew Mark Brookes (26)
Carl Brown (18)
David Steven Brown (25)
Henry Thomas Burke (47)
Peter Andrew Burkett (24)
Paul William Carlile (19)
Raymond Thomas Chapman (50)
Gary Christopher Church (19)
Joseph Clark (29)
Paul Clark (18)
Gary Collins (22)
Stephen Paul Copoc (20)
Tracey Elizabeth Cox (23)
James Philip Delaney (19)
Christopher Barry Devonside (18)
Christopher Edwards (29)
Vincent Michael Fitzsimmons (34)
Thomas Steven Fox (21)
Jon-Paul Gilhooley (10)
Barry Glover (27)
Ian Thomas Glover (20)
Derrick George Godwin (24)
Roy Harry Hamilton (34)
Philip Hammond (14)
Eric Hankin (33)
Gary Harrison (27)
Stephen Francis Harrison (31)
Peter Andrew Harrison (15)
David Hawley (39)
James Robert Hennessy (29)
Paul Anthony Hewitson (26)
Carl Darren Hewitt (17)
Nicholas Michael Hewitt (16)
Sarah Louise Hicks (19)
Victoria Jane Hicks (15)
Gordon Rodney Horn (20)
Kevin Daniel Williams (15)
Thomas Howard (39)
Thomas Anthony Howard (14)
Eric George Hughes (42)
Alan Johnston (29)
Christine Anne Jones (27)
Gary Philip Jones (18)
Richard Jones (25)
Nicholas Peter Joynes (27)
Anthony Peter Kelly (29)
Michael David Kelly (38)
Carl David Lewis (18)
David William Mather (19)
Brian Christopher Mathews (38)
Francis Joseph McAllister (27)
John McBrien (18)
Marion Hazel McCabe (21)
Joseph Daniel McCarthy (21)
Peter McDonnell (21)
Alan McGlone (28)
Keith McGrath (17)
Paul Brian Murray (14)
Lee Nicol (14)
Stephen Francis O’Neill (17)
Jonathon Owens (18)
William Roy Pemberton (23)
Carl William Rimmer (21)
David George Rimmer (38)
Graham John Roberts (24)
Steven Joseph Robinson (17)
Henry Charles Rogers (17)
Colin Andrew Hugh William Sefton (23)
Inger Shah (38)
Paula Ann Smith (26)
Adam Edward Spearritt (14)
Philip John Steele (15)
David Leonard Thomas (23)
Patrik John Thompson (35)
Peter Reuben Thompson (30)
Stuart Paul William Thompson (17)
Peter Francis Tootle (21)
JChristopher James Traynor (26)
Martin Kevin Traynor (16)
Kevin Tyrrell (15)
Colin Wafer (19)
Ian David Whelan (19)
Martin Kenneth Wild (29)
Arthur Horrocks (41)
Graham John Wright (17)
